Γλαφυρό και κατατοπιστικό αφήγημα

Φάε τον γείτονά σου
Κανιβαλισμός - Κανίβαλοι
Daniel Diehl & Mark P. Donnelly
εκδ Άγκυρα

Πραγματικές ιστορίες που συγκλόνισαν την παγκόσμια γνώμη και σόκαραν από τη μεγάλη οθόνη.
Ο κανιβαλισμός είναι, δίχως άλλο, ένα από τα πιο παλιά και πιο βαθιά ριζωμένα ανθρώπινα ταμπού. Ακόμα και σε μια εποχή ανοχής, όπου σχεδόν όλα επιτρέπονται και τίποτα δεν θεωρείται ιερό και όσιο, αυτό το θέμα περιβάλλεται από απαγορεύσεις. Το Φάε τον Γείτονά σου, ένα γλαφυρό και κατατοπιστικό αφήγημα σχετικά με τον κανιβαλισμό και τους κανίβαλους, από τα πρώιμα γνωστά περιστατικά έως τις ημέρες μας, τοποθετείται γύρω από την κοινωνική και ιστορική προοπτική του. Η ανθρώπινη σάρκα μπορεί να «καταναλώθηκε» απλώς επειδή ο λιμός, η ένδεια, η επιδημία ή ο πόλεμος δεν άφηναν άλλη βιώσιμη επιλογή. Ή ίσως είναι μια πράξη που εμπεριέχει θρησκευτική ή μαγική σημειολογία. Κάποιες φυλές θεωρούσαν τον κανιβαλισμό ως έναν τρόπο να αφομοιώνουν τη δύναμη και την ανδρεία των εχθρών, άλλες, ως έναν τρόπο να διατηρούν τη σοφία και τα χαρακτηριστικά των φίλων. Εναλλακτικά, ο κανιβαλισμός μπορεί να είναι η υπέρτατη έκφραση ισχύος όπως την αντιλαμβάνεται το μυαλό ενός ψυχο-σεξουαλικού άρπαγα, ή ενός κοινωνικο-παθητικού δολοφόνου. Ο Daniel Diehl και ο Mark P. Donnelly ανασκάπτουν τη σημασία της ανθρωποφαγίας, το πολιτισμικό και ανθρωπολογικό υπόβαθρο του κανιβαλισμού και περιγράφουν άτομα που κρίθηκαν ως ειδεχθή για τις διατροφικές ροπές τους: από την ημι-θρυλική μορφή του Σόουνι Μπιν, στη Σκοτία, ως την κυρία Λόβετ (τη συνεργό του στο έγκλημα) και τις κρεατόπιτές της, από τον Εντ Γκέιν, που οι φρικτές πράξεις του ενέπνευσαν το Ψυχώ του Χίτσκοκ και το Texas Chainsaw Massacre (Ο Ψυχοπαθής Δολοφόνος με το Πριόνι), έως την πρόσφατη, περιβόητη περίπτωση του Άρμιν Μάιβες που προμηθεύτηκε το πρόθυμο θύμα του από το διαδίκτυο.

Άνθρωπος ιδιαίτερος

Η σιωπή του Μωάμεθ
Salim Bachi (Σαλίμ Μπασί)
εκδ Νεφέλη

Ο Μωάμεθ υπήρξε άνθρωπος γεμάτος πάθος, προτού γίνει ο προφήτης του ισλάμ. Τώρα, γίνεται και πρόσωπο μυθιστορήματος. Ενός μυθιστορήματος που εκτυλίσσεται γύρω στο 600 μ.Χ., μεταξύ Μέκκας και Μεδίνας, από τις άμμους της αραβικής ερήμου μέχρι τα περίχωρα της Ιερουσαλήμ.

Βλέπουμε τον Μωάμεθ να γεννιέται, να ζει και να πεθαίνει, μέσα από τις εξομολογήσεις της πρώτης του γυναίκας, της Χαντίτζα, του καλύτερου φίλου του, του χαλίφη Αμπού Μπακρ, του παρορμητικού Χαλίντ, του στρατηγού που κατέκτησε το Ιράκ μετά από επικές μάχες, και τέλος της νεαρής Αϊσά, που έγινε σύζυγός του σε ηλικία εννέα ετών.

Άνθρωπος ιδιαίτερος, που αμφισβητήθηκε από τους δικούς του στην αρχή της διδασκαλίας του, ο Μωάμεθ είναι ένας ορφανός που απέκτησε περιουσία χάρη στο γάμο του με την πολύ μεγαλύτερή του Χαντίτζα. Πλούσιος έμπορος και αγωγιάτης, που δέχτηκε επίσκεψη από τον Θεό στα σαράντα του χρόνια, προφήτης και οραματιστής πολιτικός στα πενήντα του, εραστής και ανελέητος κατακτητής, ο Μωάμεθ δεν παύει να γοητεύει και να φλογίζει τις ψυχές για περισσότερο από δεκατέσσερις αιώνες μετά το θάνατό του στη Μεδίνα, στην αγκαλιά της Αϊσά, του τελευταίου του έρωτα.

Ο Salim Bachi γεννήθηκε το 1971 στην Αλγερία. Ζει στο Παρίσι από το 1997 και άρχισε τη συγγραφική του σταδιοδρομία με μια σειρά από διηγήματα που δημοσιεύθηκαν σε εφημερίδες όπως είναι η Monde diplomatique. Το πρώτο του μυθιστόρημα Le Chien d’Ulysse (Ο σκύλος του Οδυσσέα, 2001) τιμήθηκε με τρία βραβεία και τον ανέδειξε ως έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της νέας λογοτεχνίας από τις χώρες του Μαγκρέμπ. Ακολούθησαν τα μυθιστορήματα La Kahéna (2003) και Tuez-les tous (Σκοτώστε τους όλους, 2006) το οποίο θα κυκλοφορήσει επίσης από τις Εκδόσεις ΝΕΦΕΛΗ, που στρέφονται γύρω από τα ζητήματα της αποικιοκρατίας, του ισλαμικού φονταμενταλισμού και του αραβικού κόσμου, ανακλώντας την ανησυχία της περιόδου μετά την 11η Σεπτεμβρίου του 2001. Η Σιωπή του Μωάμεθ είναι το τέταρτο μυθιστόρημά του.

Παρά τα βήματα που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, η πρόσληψη του Ισλάμ στη Δύση παραμένει εγκλωβισμένη σε μια σειρά από «γραφικά» στερεότυπα, από τη μια πλευρά, και –λιγότερο ή περισσότερο– αρνητικές προκαταλήψεις από την άλλη.
Η σειρά «Κόκκοι άμμου» φιλοδοξεί να γεφυρώσει αυτό το κενό, προσφέροντας στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό βιβλία που βρίσκονται στο επίκεντρο της συζήτησης –λογοτεχνικής και μη– στις χώρες τους, βιβλία έξυπνα, απρόσμενα και απενοχοποιημένα, που ξαφνιάζουν με την προσέγγισή τους πάνω σε «τετριμμένα» θέματα. Βιβλία που μας αποκαλύπτουν διαφορετικές όψεις ενός κόσμου που μπορεί να προσλαμβάνουμε, συχνά, ως οικείο και νοσταλγικό, παραμένει όμως ουσιαστικά άγνωστος στην πολυπλοκότητα και τις εσωτερικές αντιφάσεις του.
Φιλοδοξούν να φωτίσουν έτσι, μέσα από τη λογοτεχνία, με μοναδικό τρόπο, το επίπεδο της συζήτησης και των διλημμάτων που τίθενται στο μουσουλμανικό κόσμο, ανάμεσα στην εκκοσμίκευση και τη θρησκεία, την παράδοση, τον εκσυγχρονισμό και τη νεωτερικότητα, αποβλέποντας στην προσέγγιση και την κατανόησή του μέσω της υιοθέτησης «της ματιάς του Άλλου».