Οι ταινίες φέρνουν αναγνώστες

Στον χώρο της ξένης λογοτεχνίας οι πωλήσεις είναι σταθερές αλλά όχι τεράστιες. Ένα παλιότερο γερμανικό μυθιστόρημα, το Διαβάζοντας στη Χάννα του Μπέρνχαρντ Σλινκ (Κριτική, 1998) έχει πουλήσει 21.500 αντίτυπα από τα οποία 9.500 από τον τελευταίο Ιανουάριο, όταν η βασισμένη σε αυτό ταινία Σφραγισμένα χείλη βγήκε στους κινηματογράφους. Νέα καριέρα λόγω ταινίας κάνει και το Ιlluminati- Οι πεφωτισμένοι του Νταν Μπράουν (Λιβάνης). Φαινόμενο της εποχής τα βιβλία με βρικόλακες της Στέφενι Μέγιερ (Πλατύπους) με πιο πρόσφατη την Έκλειψη (35.000 αντίτυπα). Ταινία έγινε το Λυκόφως (επίσης 35.000 αντίτυπα), πρώτο βιβλίο της σειράς, ενώ και το δεύτερο ( Νέα Σελήνη ) πουλάει αναλόγως. Οι Φωνές το καλοκαίρι της Ρόζαμουντ Πίλτσερ (Ωκεανίδα) βρέθηκαν γρήγορα στα 15.000 αντίτυπα. Ο Εντιμότατος μαθητής του Τζον ΛεΚαρέ (Εκδόσεις Καστανιώτη) στα 12.000. Το Κάτι έχω να σας πω του Χανίφ Κιουρέισι (Εκδόσεις Καστανιώτη) στα 11.000. Η Φήμη του Ντάνιελ Κέλμαν (Εκδόσεις Καστανιώτη) στα 10.000. Ο Μαύρος Κύκνος του ταλαντούχου Βρετανού Ντέιβιντ Μίτσελ (Ελληνικά Γράμματα) στα 9.000. Το νέο μυθιστόρημα του Στίβεν Κινγκ, Ντούμα Κη (Βell), σε έναν μήνα πούλησε 6.500. Το Κορίτσι με το τατουάζ, διεθνές αστυνομικό μπεστ σέλερ του Στιγκ Λάρσον (Ψυχογιός), 9.000.

Από την περσινή παραγωγή: τα 35.000 αντίτυπα έφτασαν τα Γόμορρα του Ρομπέρτο Σαβιάνο (Πατάκης). Τα 24.500 αντίτυπα Όλες οι μέρες της Ιζαμπέλ Αλιέντε (Ωκεανίδα), τα 18.000 το Σκοτώστε τον Ρόμελ του Στίβεν Πρέσφιλντ (Πατάκης), τα 12.000 τα Αιχμηρά αντικείμενα της Τζούλιαν Φλιν (Μεταίχμιο), τα 11.000 η Κομψότητα του σκαντζόχοιρου της Μιριέλ Μπαρμπερί (Σύγχρονοι Ορίζοντες). 10.000 πούλησε το Κρήτη μου της Τουρκάλας Σαμπά Αλτίνσαϊ (Κέδρος).

Στον χώρο των δοκιμίων τα 12.000 αντίτυπα έφτασε το Η κρίση του 2008 Πολ Κρούγκμαν (Εκδόσεις Καστανιώτη), τα 8.500 αντίτυπα (από τον Νοέμβριο) το Τι είναι το Βυζάντιο της Τζούντιθ Χέριν (Ωκεανίδα) ενώ το Πάρε στα χέρια σου τον έλεγχο της ζωής τής Μπάρμπαρα Μπέργερ (Εκδόσεις Καστανιώτη) .

(πηγή:ΒΙΒΛΙΟΔΡΟΜΙΟ)

Πωλήσεις σαν βροχή

Σαρωτικό εκδοτικό φαινόμενο αποτελούν πλέον τα μυθιστορήματα που άλλοτε πολλοί αποκαλούσαν «ρομάντσα», με οικογενειακά πάθη, έρωτες, μίση που προκαλούν συγκινήσεις. Τα βιβλία αυτού του τύπου κάνουν μακράν τις μεγαλύτερες πωλήσεις. Κάποιοι εκδότες που τα αποφεύγουν διαμαρτύρονται για την ανάμειξη των ειδών σε προθήκες βιβλιοπωλείων και λίστες μπεστ σέλερ, όμως δεν μπορούν να κάνουν τίποτα μπροστά στην καταιγιστική διάσταση του φαινομένου. Τον χορό σέρνει η Λένα Μαντά. Το νέο της μυθιστόρημα Έρωτας σαν βροχή (Ψυχογιός) που βγήκε το Μάιο, βρίσκεται στα 50.000 αντίτυπα. Η Μαντά διαφέρει από διάττοντες αστέρες του είδους, δίνοντας ραντεβού με τις αναγνώστριές τηςκαι με τις λίστες μπεστ σέλερκάθε Μάιο. Ενδεικτικά το Σπίτι δίπλα στο ποτάμι, σε δύο χρόνια έφτασε τα 166.000 αντίτυπα (14.500 φέτος). Στις ίδιες εκδόσεις η Χρυσηίδα Δημουλίδου υπέγραφε ως Χρύσα Δημουλίδου στον προηγούμενο εκδότη τηςέχει πουλήσει 46.000 από τον Μάρτιο με το Σταυροδρόμι των ψυχών. Επιτυχημένη και η Χανιώτισσα Αλκυόνη Παπαδάκη (Καλέντης), εξασφάλισε σε τρεις μήνες 40.000 αντίτυπα για το Αν ήταν όλα αλλιώς. Το πρώτο της μυθιστόρημα, Το χρώμα του φεγγαριού (1991) έχει φτάσει τα 300.000 αντίτυπα! Άλλο εκδοτικό φαινόμενο- κινείται μεταξύ μυθιστορήματος και εγχειριδίου αυτοβελτίωσης- είναι το Όλα σου τα ΄μαθα μα ξέχασα μια λέξη του Δημήτρη Μπουραντά (Πατάκης) που πούλησε φέτος 40.000 αντίτυπα (90.000 συνολικά).

Τα Ένοχα μυστικά (Εκδόσεις Καστανιώτη) της δημοφιλούς Ντόρας Γιαννακοπούλου βρίσκονται στα 29.000 αντίτυπα. Ο Βιολονίστας του Κώστα Καρακάση και το Έστω μια φορά της Πασχαλίας Τραυλού (Ψυχογιός) στα 28.000 αντίτυπα, ενώ ο Χορός μεταμφιε σμένων της Μάρως Βαμβουνάκη (που επίσης «μετακόμισε» πρόσφατα στον Ψυχογιό), πούλησε από τον Μάιο 20.000 αντίτυπα. Και η λίστα- στον Ψυχογιό- δεν έχει τέλος: Μάτια μου ( Μαρία Τζιρίτα, 18.000), Κόκκινο σημάδι ( Σοφία Βόικου, 13.500), Της ζωής και της αγάπης ( Ελένη Τσαμαδού, 12.000 από τον Μάιο). Η μεταφράστριακαι- του Χάρι Πότερ Καίτη Οικονόμου έφτασε γρήγορα τα 15.000 αντίτυπα με το Δράκος στο χιόνι (Ωκεανίδα). Το Όταν κλαίνε τ΄ αστέρια της Άννας- Νικόλ Μανιάτη (Ωκεανίδα) πούλησε 13.000.

Μακρύ κατάλογο στο είδος- κοντά στα δέκα φετινά μπεστ σέλερ - έχουν και οι Εκδόσεις Λιβάνη που, όμως, δεν δίνουν στοιχεία κυκλοφοριών. Ενδεικτικά αναφέρουμε: Τοτέλος ήταν μόνο η αρχή (Θάλεια Κουνουνή), Χαμένο χτες (Αναστασία Καλλιοντζή), Ο Εραστής του Σαββατοκύριακου (Βάσω Παπάκου). Το διαμαντένιο άλφα της Νόρας Πυλόρωφ- Προκοπίου (Ελληνικά Γράμματα) έφτασε σε έναν χρόνο τα 18.000 αντίτυπα.

(πηγή: ΒΙΒΛΙΟΔΡΟΜΙΟ)

Μεγάλα ονόματα, έρωτας και βρικόλακες

Μια πολύ υγιή εικόνα εμφανίζει η ελληνική βιβλιοπαραγωγή των τελευταίων μηνών, τόσο σε πλούτο ονομάτων και θεματολογίας, όσο και από άποψη πωλήσεων. Μυθιστορήματα πολιτικά, ιστορικά, αστυνομικά, ερωτικά, ακόμη και με βρικόλακες, ελληνικά και ξένα, ποικίλα δοκίμια, αλλά και το παιδικό βιβλίο σε πλήρη ανάπτυξη, όλα αυτά δείχνουν την αποφασιστικότητα των εκδοτών να αντιμετωπίσουν επιθετικά την κρίση.

Ήδη λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, πολλά μεγάλα ονόματα της ελληνικής λογοτεχνίας έκαναν την εμφάνισή τους. Το μυθιστόρημα του Νίκου Θέμελη Οι αλήθειες των άλλων (Κέδρος) έφτασε τα 68.000 αντίτυπα. Το Για να δει τη θάλασσα της Ευγενίας Φακίνου (Εκδόσεις Καστανιώτη) τα 43.000 αντίτυπα. Το Παλιά πολύ παλιά του Πέτρου Μάρκαρη που προηγήθηκε (Εκδ. Γαβριηλίδης) έφτασε τα 42.000 αντίτυπα σε ένα χρόνο. Μεγάλη επιτυχία γνώρισε και το πρωτοποριακό για την Ελλάδα γκράφικ νόβελ Logicomix των Απόστολου Δοξιάδη,Χρίστου Παπαδημητρίου (Ίκαρος) με 30.000 αντίτυπα. Το Τι θα γίνω άμα δεν μεγαλώσω (Εκδόσεις Καστανιώτη) της Λένας Διβάνη έφτασε τα 23.000. Η Κωνσταντινούπολη των ασεβών μου πόθων του Γιάννη Ξανθούλη (Μεταίχμιο) τα 22.000 και ο Άνθρωπος στο πηγάδι του Μάνου Ελευθερίου (Μεταίχμιο) τα 15.000. Το Τι ζητούν οι βάρβαροι του Δημοσθένη Κούρτοβικ (Ελληνικά Γράμματα, άνοιξη 2008) τα 14.500. Το βιβλίο του Μένη Κουμανταρέα Το Show είναι των Ελλήνων (Κέδρος) τα 14.000. Το ημερολογιακό Η ζωή είναι αγρίως απίθανη της Μαργαρίτας Καραπάνου (Ωκεανίδα) τα 10.000. Όσα και το Όλα βαίνουν καλώς εναντίον μας του Γιώργου Σκαμπαρδώνη (Ελληνικά Γράμματα).

Από την παραγωγή του 2009: επιτυχία είχε το ιστορικό μυθιστόρημα Ξιφίρ Φαλέρ της Αθηνάς Κακούρη (Καστανιώτης) που πούλησε 14.000 αντίτυπα. Το Complete Unknown του Κωνσταντίνου Τζούμα (Εκδόσεις Καστανιώτη) πούλησε 18.000.

Έχει όμως και η ποίηση τα μπεστ σέλερ της. Διαχρονικό ποιητικό μπεστ σέλερ είναι το Μονόγραμμα του Οδυσσέα Ελύτη (Ίκαρος) με 10.000 αντίτυπα τον χρόνο ενώ η συγκεντρωτική Ποίησή του έχει ξεπεράσει τα 40.000 αντίτυπα. Το Μεταφερθήκαμε παραπλεύρως της Κικής Δημουλά (Ίκαρος) έχει φτάσει τα 20.000, ενώ ο συγκεντρωτικός τόμος των Ποιημάτων του Γιώργου Σεφέρη (Ίκαρος) έχει φτάσει, από το 1963, τα 220.000 αντίτυπα.

Μεγάλες πωλήσεις εξασφαλίζουν όπως πάντα τα βιβλία για παιδιά και νέους. Έτσι... Τα επτά βιβλία του Μικρού Νικόλα των Γκοσινί, Σενπέ (Σύγχρονοι Ορίζοντες) πούλησαν 34.500 αντίτυπα το 2009. Ο Σίσυφος στο μπαλκόνι, πρώτο παιδικό βιβλίο του Πέτρου Τατσόπουλου (Μεταίχμιο) πούλησε σε 4 μήνες 15.000 αντίτυπα. Το Μπρίσινγκρ του Κρίστοφερ Παολίνι (Πατάκης) 13.000. Τα τέσσερα καινούργια βιβλία της σειράς Παραμύθια Ντορεμίθια του πολυγραφότατου Ευγένιου Τριβιζά (Ελληνικά Γράμματα) έχουν ξεπεράσει τα 50.000 αντίτυπα. Ο Γουόλ-υ της Disney (Ελληνικά Γράμματα) έφτασε τα 22.000 αντίτυπα.

Και τέλος τα πέντε βιβλία με ηρωίδα την Χάνα Μοντάνα της Disney (Μίνωας) σε δύο εβδομάδες πούλησαν περίπου 30.000 αντίτυπα.

(πηγή: ΒΙΒΛΙΟΔΡΟΜΙΟ)

Μια τράπουλα Ταρώ με εξουσία ζωής

Κρύπτη Κέιτ Μός

εκδ Κέδρος

Μια ιστορία εμμονής και εκδίκησης από τη συγγραφέα του παγκόσμιου best-seller ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ, Η ΚΡΥΠΤΗ έχει μεταφραστεί σε 38 γλώσσες και κυκλοφορεί σε 42 χώρες.

Το πέτρινο μαυσωλείο κρύβει μια τράπουλα Ταρώ με εξουσία ζωής και θανάτου. Φιγούρες, μουσικές νότες, λατινικοί χαρακτήρες, τα πνεύματα των χαρτιών: μια μυστική παρτιτούρα-δίοδος ανάμεσα σε δύο κόσμους. Πολλοί πίστεψαν ότι πρόκειται για χάρτη θησαυρού. Μέσα στους αιώνες, το μυστικό της τράπουλας θα παρασύρει όλους αυτούς που προσπάθησαν να το ανακαλύψουν. Οι φιγούρες απεικονίζουν αληθινά πρόσωπα. Και η ιστορία τους γράφτηκε με αίμα... ΠΑΡΙΣΙ, 1891. Τα αδέλφια Ανατόλ και Λεονί Βερνιέ, γόνοι μιας ξεπεσμένης αριστοκρατικής οικογένειας, ταξιδεύουν στα περίχωρα της Καρκασόν. Σε μια ατμόσφαιρα πλημμυρισμένη από ιστορίες αποκρυφιστών συγγραφέων, η ανακάλυψη ενός απαγορευμένου βιβλίου θα ανατρέψει τη ζωή τους. ΠΑΡΙΣΙ, 2007. Η Μέρεντιθ Μάρτιν ταξιδεύει στην Καρκασόν για να γράψει τη βιογραφία του Κλοντ Ντεμπισί. Την ίδια στιγμή, αναζητά την αλήθεια για την οικογένειά της. Όταν στα χέρια της πέφτει ένα αντίγραφο της αυθεντικής τράπουλας Ταρώ του Μπουσκέ, όλα συνδέονται: το οικογενειακό της παρελθόν, οι κάρτες της τράπουλας, μια ξεχασμένη παρτιτούρα του συνθέτη, τα προμηνύματα που έχει η ίδια. Γιατί το παρελθόν βρίσκει τρόπους να παραμένει ζωντανό.

Ο συγγραφέας και κριτικός λογοτεχνίας Γιώργος Ξενάριος γράφει για το «Όλα στο μηδέν»

Ερωτας και Τύχη στον άνθρωπο

Αφήγηση για το ευτελές της μοίρας

Με το «Ολα στο μηδέν» η Αργυρώ Μαντόγλου μάς προτείνει μια αφήγηση που το κύριο χαρακτηριστικό της είναι η αδιάλειπτη διαπλοκή ανάμεσα στη δράση και την ενδοσκόπηση, ανάμεσα στο προσχηματικό «φαίνεσθαι» και το υπαρξιακό «είναι», εντέλει: ανάμεσα στη νομιζόμενη και την ούσα πραγματικότητα, προκρίνοντας την τελευταία ως προνομιακό πεδίο των συγκρούσεων των ηρώων της.

Αξονας όλης της αφήγησης είναι η ερωτική σχέση ανάμεσα στους δύο πρωταγωνιστές, τον Σταύρο και την Αυγή, αφετηρία και τέρμα της αφηγηματικής στρατηγικής της συγγραφέως. Περιελισσόμενη η σχέση αυτή γύρω από το καζίνο και τον συναφή τζόγο, μετατρέπεται σε αδηφάγο στόμα που καταπίνει τους κεντρικούς ήρωες και τους συμπαρασύρει στο πιο δυσαναπλήρωτο κενό: το υπαρξιακό.

Η Α.Μ. επιδιώκει, στο συγκεκριμένο βιβλίο, να αναδείξει τις δύο παράλληλες, εξίσου σημαντικές, διαδρομές, την εσωτερική και εξωτερική, που ακολουθεί η περιπέτεια του Ερωτα και, συναφώς, της Τύχης στις ανθρώπινες ζωές. Για να το επιτύχει, επινοεί δύο παράλληλες και ισότιμες δομές: μία με γ΄πρόσωπο αφηγητή που διακινεί τη δράση και μία με β΄πρόσωπο αφηγητή που καταγράφει την ψυχική περιπέτεια του πρωταγωνιστή. Η επιλογή της αποδεικνύεται ορθή: το β΄ πρόσωπο, με τη θέρμη και την εγγύτητά του, προσφέρεται πολύ περισσότερο από το κάπως ψυχρό και αποστασιοποιημένο γ΄, για την ιστόρηση της εσωτερικής περιπέτειας του ήρωα.

Εσωτερικός μονόλογος

Το πιο ενδιαφέρον, ίσως, στοιχείο του μυθιστορήματος είναι ο ανεστραμμένος εσωτερικός μονόλογος του κεντρικού ήρωα. Διαθλασμένη από ένα άλλο πρόσωπο, τον β΄πρόσωπο αφηγητή, η ψυχική ζωή του Σταύρου ξετυλίγεται με τρόπο που πείθει ακόμα και τον πιο κακόπιστο παρατηρητή: ένα εκρηκτικό μείγμα μεγαλείου και παραφροσύνης, καλοσύνης και κακότητας, κινεί τον ήρωα μέσα από πολυάριθμους ψυχικούς λαβυρίνθους προς κάτι που, στο τέλος, μπορεί να μοιάζει και με κάθαρση. Ενας παίχτης, με την ακριβή ντοστογιεφσκική διάσταση του προσώπου (πώς θα μπορούσε να λείπει το αρχέτυπο κάθε σχετικής λογοτεχνικής αποτύπωσης;), αναδύεται μέσ' από τις σελίδες του μυθιστορήματος, αντιστρατευόμενος πρώτα απ' όλα τον εαυτό του.

Πίσω από το πραγματολογικό υλικό του βιβλίου και την, οπωσδήποτε, βιωματική αφετηρία της συγγραφέως κρύβεται η πρόθεσή της να εγκλωβίσει την τραγικότητα της ανθρώπινης συνθήκης. Κι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο κατανέμει ισόρροπα το κέντρο βάρους της αφήγησής της ανάμεσα στην εξωτερική ιστόρηση των γεγονότων και το ψυχικό αποτύπωμά τους στους ήρωες. Πιστή στο μοντερνιστικό πρόταγμα για αναδίφηση της εσωτερικότητας μέσω της συνειδησιακής ροής, η Μαντόγλου το πραγματώνει, μέσω της β΄πρόσωπης αφήγησης, σ' αυτόν τον ανεστραμμένο εσωτερικό μονόλογο, που, νομίζουμε, απηχεί πολύ περισσότερο ένα αφηγηματικό προσωπείο της ίδιας της συγγραφέως παρά τον ανώνυμο αφηγητή.

Το προσωπείο

Είναι γνωστό πως, όσο περισσότερο ωριμάζει ο συγγραφέας, τόσο περισσότερο εξαφανίζεται το αφηγηματικό του εγώ. Στο σημείο αυτό η Α.Μ. τα καταφέρνει κατά το ήμισυ: ενώ, πράγματι, το προσωπείο του συγγραφέα εξαφανίζεται εντελώς -υποψιαζόμαστε μάλιστα πως η συγγραφέας κρύβεται περισσότερο πίσω από τον «Σταύρο» παρά πίσω από την «Αυγή»-, παραμένει ωστόσο διάχυτη μια γυναικεία αύρα στη χαρακτηρολογία του μυθιστορήματος. Ομως το πρόσωπο «συγγραφέας», μέσα στο έργο. δεν το χαρακτηρίζει μόνο το αφηγηματικό προσωπείο του, αλλά και όλες οι (πραγματικές) ταυτότητές του: η βιολογική, η διανοητική, ιδίως δε η έμφυλη.

Η Αργυρώ Μαντόγλου με το «Ολα στο μηδέν» κατορθώνει να συγκεράσει έναν νέας κοπής μοντερνισμό με παραδοσιακότερους τρόπους αφήγησης. Μιλώντας για τα ανθρώπινα πάθη, τον Ερωτα και την, περίπου, αυτοκαταστροφική αναζήτηση της Τύχης, επιτυγχάνει να κάνει νύξεις στην τραγικότητα της ανθρώπινης μοίρας. Και μολονότι δεν κατορθώνει να υπερβεί τη μερικότητα της γυναικείας ματιάς, τουλάχιστον στο πεδίο των μυθοπλαστικών χειρισμών, πετυχαίνει, με την ισορροπία ανάμεσα σε εσωτερική ζωή και εξωτερική δράση, να συστήσει μια σφριγηλή αφήγηση για το ευτελές της ανθρώπινης μοίρας.

Γιώργος Ξενάριος, Καθημερινή, 28.06.09