Σχέσεις πάθους: Λογοτεχνία & Κινηματογράφος

Τα ερωτήματα για τις σχέσεις πάθους, απόστασης αλλά και προσέγγισης μεταξύ κινηματογράφου-βιβλίου παραμένουν επίκαιρα και εν εξελίξει˙ η γλώσσα του σινεμά χρησιμοποιεί εκφραστικούς κώδικες της λογοτεχνίας –ως προς την αφήγηση, την υφολογία, την πλοκή- ενώ αντίστοιχα η ποίηση και η πεζογραφία επιδιώκουν, σε μεγάλο βαθμό, τη διατύπωση της εικονοποιίας. Τόσο ο κινηματογράφος όσο και η λογοτεχνία αποσκοπούν στη διέγερση των αισθητηρίων, τη συγκίνηση αλλά και τη λειτουργία της νόησης. Αναπόφευκτα, λοιπόν, «συναντιούνται» αποφέροντας εύγευστους καρπούς, ήτοι κινηματογραφικές παραγωγές που είτε εμπνέονται από έργα της λογοτεχνίας –αξιοποιώντας τα, συνήθως, σε ελεύθερη διασκευή- είτε διαθέτουν έναν υβριδικό χαρακτήρα όπου ο θεατής μπορεί να «αναγνώσει» συγγραφικά ψήγματα ανάμεσα στο κινηματογραφικό υλικό.

Την αφορμή για μια αναλυτικότερη κουβέντα εδώ, την παράθεση απόψεων και την αναζήτηση κοινών σημείων αναφοράς ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο μορφές τέχνης, δίνουν οι 3 υποψηφιότητες που ανακοινώθηκαν για το φετινό Βραβείο Διασκευασμένου Σεναρίου για ταινία μεγάλου μήκους, το οποίο προκηρύσσει -για πέμπτη χρονιά- το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ). Τα ονόματα των προκριθέντων είναι: 1. Αγγελική Αντωνίου και Παναγιώτης Πασχίδης για τη διασκευή του βιβλίου της Ευγενίας Φακίνου «Για να δει τη θάλασσα», 2. Δημήτρης Μπαβέλας για τη διασκευή του βιβλίου «Λοστρέ» του Λένου Χρηστίδη και 3. Χρυσούλα Γαλατσοπούλου για τη διασκευή του διηγήματος «Ο αντίπαλος» του Κώστα Κατσουλάρη. Το βραβείο θα ανακοινωθεί στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 2009.

Ακόμη, σ’ αυτό το πλαίσιο μπορεί να αναφερθεί η προβολή στον θερινό κινηματογράφο «Σινέ Στέλλα» του Δήμου Αθηναίων (σε συνεργασία με το ΕΚΕΒΙ) δύο ταινιών που είναι χαρακτηριστικά δείγματα λογοτεχνικής μεταφοράς στη μεγάλη οθόνη:

-Σφραγισμένα Χείλη (Reader) του Stephen Daldry, από το βιβλίο του Μπέρνχαρντ Σλινκ, «Διαβάζοντας στη Χάνα» [Πέμπτη 23.07 ώρες: 21.00 & 23.15, Παρασκευή 24.07 ώρα 21.00, Σάββατο 25.07-Κυριακή 26.07 ώρες: 21.00 & 23.15]

-Κύμα (Die Welle) του Dennis Gansel, από το βιβλίο του Τοντ Στράσερ, «Το κύμα» [Δευτέρα 27.07 ώρα 21.00, Τρίτη 18.07- Τετάρτη 29.07, ώρες: 21.00 & 23.15]

(πηγή: http://ekebi.wordpress.com/2009/06/25/99/)

Δίκη και αθώωση συγγραφέα στην Τουρκία

Ο Nedim Gursel θεωρείται συγγραφέας με «διεθνές διαβατήριο», όπου η τουρκική ταυτότητα της καταγωγής του αναμειγνύεται με τον κοσμοπολιτισμό της γραφής του. Ωστόσο, βρέθηκε στη δυσάρεστη θέση να κατηγορηθεί από δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης για υποδαύλιση θρησκευτικού μίσους με το νέο του βιβλίο «Οι κόρες του Αλλάχ». Ο λογοτέχνης, που έχει γίνει γνωστός στην Ελλάδα μέσα από τα μυθιστορήματά του «Μπαλκόνι στη Μεσόγειο» και «Ο ξενιτεμένος Μουσταφά και η ψηλόκορμη λεύκα» προάγει τη φωνή του σημερινού ανθρώπου που σέβεται τις αξίες και τις ιδέες ενώ, παράλληλα, διαθέτει κριτικό νου και ελευθερία στην έκφραση της άποψής του. Στο νέο του βιβλίο δίνει μια διαφορετική ματιά στη ζωή του προφήτη Μωάμεθ ανανεώνοντας τη συζήτηση γύρω από το νόημα και τη διαχρονικότητα της πίστης.

Η δίκη του ολοκληρώθηκε πριν από μερικές ημέρες με αθωωτική απόφαση τελικά, αφού οι δικαστές έκριναν πως «δεν στοιχειοθετείται αδίκημα και δεν διαπιστώθηκε εμφανής και άμεσος κίνδυνος για τη δημόσια τάξη». Πρόκειται για τους ίδιους δικαστές που είχαν δικάσει τον νομπελίστα συμπατριώτη τους Ορχάν Παμούκ για προσβολή του τουρκικού κράτους αναφερόμενος στη γενοκτονία των Αρμενίων.

- Εάν είναι δεδομένο στον δυτικό κόσμο ότι οι συγγραφείς συνεισφέρουν στη διατύπωση νέων απόψεων, τι συμβαίνει με τους ομοτέχνους τους σε περιοχές του κόσμου όπου όχι μόνο δεν είναι δεδομένη αλλά σίγουρα είναι επιλήψιμη η διαφοροποίησή τους στην καθεστηκυία τάξη πραγμάτων;

-Πώς άραγε νιώθουν οι συγγραφείς όταν εξαναγκάζονται να «ελιχθούν» αυτολογοκρινόμενοι ώστε να προστατεύσουν το πνευματικό έργο τους, υπό την απειλή της στέρησης της προσωπικής ελευθερίας έκφρασης ή ακόμη υπό τον φόβο της σωματικής τους ακεραιότητας;

(πηγή: http://ekebi.wordpress.com/)