ΕΛΛHNIKH ΛOΓOTEXNIA / ΠEZOΓPAΦIA
Άκης και Δωροθέα
Κυριάκος Ντελόπουλος
Ο Άκης έκανε την πρώτη του εμφάνιση το 1983 με το βιβλίο Ο Άκης και οι άλλοι, που τον έκανε αστραπιαία γνωστό και αγαπητό. Εμφανίστηκε και πάλι, στα άγρια χρόνια του πολέμου και της Κατοχής, ως Ο Άκης στα όπλα, ολοκληρώνοντας την προσωπικότητά του και αποτελώντας πλέον έναν εμβληματικό λογοτεχνικό ήρωα. Με το ανατρεπτικό χιούμορ του σχολίαζε την κοινωνία, τους υπεύθυνους για τη διαπαιδαγώγησή του, την εκπαίδευση, τον αστικό καθωσπρεπισμό και αργότερα τους κατακτητές. Τώρα, στην τρίτη του εμφάνιση, ζει τα χρόνια μιας νέας ιστορικής ταραχής, της Απελευθέρωσης. Είναι μαθητής γυμνασίου, δηλαδή έφηβος. Θα συναντηθεί, όχι τυχαία, με μια παλιά γνώριμη από τα παιδικά του χρόνια. Τη Δωροθέα, την υπηρέτρια της οικογένειάς του της προπολεμικής χαρισάμενης εποχής. Η Δωροθέα είναι μέλος της Αντίστασης, γνήσια εκπρόσωπος της ζωηρής λαϊκής τάξης. Εκείνος, γόνος της αστικής τάξης, είναι έτοιμος να συμμεριστεί τις ανησυχίες της και ως έφηβος να ερωτευτεί. Εκείνη έχει αφήσει πίσω τα χρόνια της δικής της εφηβείας, αλλά συμπλέει με τα αισθήματα του Άκη, ακούγοντας τους ήχους του με λεπτότητα και τρυφερότητα.
Η ιστορία τους διαρκεί λίγους μήνες. Στον Άκη χρειάστηκαν 44.030 λέξεις για να τη διηγηθεί με το δικό του τρόπο, δροσερά, αφοπλιστικά και πάνω από όλα χιουμοριστικά, και να μας δώσει ένα βιβλίο της εφηβείας, όχι μόνο της δικής του.
Τα σακιά
Ιωάννα Καρυστιάνη
Κάθε ιστορία έχει κενά, κάποια είναι κοινά για όλους όσοι λαβαίνουν μέρος στην πλοκή της. Καθένας ωστόσο έχει και μερικά που μόνο εκείνος έχει προσέξει, μόνο εκείνου δεν του δίνουν πειστικές απαντήσεις όσο κι αν προσπαθεί, αν προσπαθεί, που μάλλον δεν προσπαθεί.
Σε μερικές περιπτώσεις κάποιοι βολεύονται με αυτά τα κενά, γκρίζες ζώνες που τις περιφρουρούν με νύχια και με δόντια, τρέμουν στην ιδέα ότι, αν καλυφθούν, μπορεί η πλήρης αλήθεια να είναι αβάσταχτη.
Ανάβοντας κι άλλο τσιγάρο, η Βιβή Χολέβα σκέφτηκε όσους ήξερε και δεν ήξερε, οι περισσότεροι είχαν τα φεγγάρια του φανατισμού της γκρίνιας, με την πρώτη αναποδιά, πάρ’ τους κάτω.
Τι έχουν, μωρέ, τα δικά σας σακιά;
Μια χρεωκοπία, έναν ξενιτεμένο, κατραπακιές της εφορίας, αποτυχία στον ΑΣΕΠ, μια κακιά πεθερά, έναν νευρασθενικό προϊστάμενο, ένα παιδί που πετάει μολότοφ, ένα τζάκι που ντουμανιάζει το λιβινγκρούμ, οισοφαγική παλινδρόμηση, υψοφοβία, κερατλίκια, ραγάδες στον πισινό.
Για περάστε να ρίξετε μια ματιά στο δικό μου, να σας κοπεί ο βήχας.
Το σπασμένο τακούνι
Ντίνος Οικονόμου
Ο Κώστας Αλεξάνδρου είναι συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων. Άνθρωπος σκόρπιος και ακατάστατος, χωρίς πρακτικό μυαλό και μεθοδικότητα, που βλέπει τη ζωή μέσα από τα μάτια της ουτοπίας ή της πλάνης. Ο Σίγμα, κατά κόσμον Σπύρος Στεργίου, είναι ο σκληρός και είρων εκδότης του, που εκμεταλλεύεται και περιφρονεί τους συγγραφείς, χρησιμοποιώντας τους σαν πιόνια στην επιχειρηματική σκακιέρα του. Διατηρώντας σταθερά μια εξουσιαστική στάση απέναντι και στον Αλεξάνδρου, ο Στεργίου θα του αναθέσει να γράψει μέσα σε τρεις μέρες μια αστυνομική ιστορία για να τη συμπεριλάβει σε ένα βιβλίο με αναμενόμενη εμπορική επιτυχία. Αυτό όμως γίνεται το ολέθριο λάθος του, καθώς το θύμα μεταμορφώνεται σε θύτη και οργανώνει την τέλεια εκδίκηση. Ο «λούζερ» Αλεξάνδρου, συνεπικουρούμενος από έναν μυστηριώδη Ινδό σπουδαστή αρχαίων ελληνικών, συλλαμβάνει ένα σατανικό σχέδιο, που θα γελοιοποιήσει τον εκδότη του, θα απογυμνώσει το λογοτεχνικό σινάφι, αλλά θα παρασύρει και τον ίδιο σε ένα χείμαρρο ανατροπών, όπου όλοι θα μοιάζουν ένοχοι και ταυτόχρονα αθώοι.
Το όνειρο της Κορίνας
Ελένη Χέλμη-Μαρκεζίνη
Η Κορίνα είναι διάσημη χορεύτρια. Ύστερα από μακρόχρονη απουσία στο εξωτερικό, επιστρέφει στην Ελλάδα για να ξαναζήσει τη ζωή της από την αρχή. Μια μεγάλη πορεία στο χρόνο και στους τόπους, μια καριέρα λαμπερή, παρά τα «εμπόδια» που όρθωσαν ο έρωτας και οι πειρασμοί. Εκπλήξεις και απογοητεύσεις, μοιραίες και προδομένες σχέσεις, απρόβλεπτες συναντήσεις στα πέρατα του κόσμου είναι η οδύσσειά της προς το θρίαμβο, το μονοπάτι προς την πολυπόθητη κορυφή. Ο δρόμος της περνάει από το Ηρώδειο, τη Βιέννη, την Κορνουάλη, τα μεγαλύτερα χοροθέατρα του Λονδίνου, αλλά και από την καρδιά του Πέτρου, του Βόλφγκανγκ και του Αλέξανδρου. Πίσω όμως από τα φώτα της επιτυχίας και της πολυτέλειας, η ζωή της θα είναι βαθιά μοναχική, γιατί η λεωφόρος προς το όνειρο δε στρώθηκε ποτέ με ροδοπέταλα, και αυτό η Κορίνα το ήξερε από μικρή...
ΞENH ΛOΓOTEXNIA / ΣYΓΓPAΦEIΣ AΠ' OΛO TON KOΣMO
Η τελευταία κλήση
Τζον Λε Καρέ
Μια ανώνυμη επιστολή κατηγορεί τον Σάμιουελ Φίναν, άνθρωπο του Υπουργείου Εξωτερικών, ότι υπήρξε μέλος του κομουνιστικού κόμματος κατά την περίοδο των φοιτητικών του χρόνων, πριν από τον πόλεμο: κάτι διόλου ασυνήθιστο για τους ανθρώπους της γενιάς του.
Ο Σμάιλι, υψηλά ιστάμενος των Βρετανικών Μυστικών Υπηρεσιών, δηλώνει ευθαρσώς ότι η σχετική έρευνα –υπόθεση ρουτίνας σχεδόν– ολοκληρώθηκε και ότι ο φάκελος Φίναν μπορεί να κλείσει. Την επόμενη ημέρα, ο Φίναν βρίσκεται νεκρός, αφήνοντας δίπλα του ένα σημείωμα που λέει ότι η καριέρα του τέλειωσε και ότι δεν αντέχει να συνεχίσει έτσι. Γιατί όμως; Ο Σμάιλι έχει μπροστά του ένα μυστήριο να λύσει.
Από τα πρώτα μυθιστορήματα του μεγάλου Βρετανού συγγραφέα, της χρυσής εποχής του Κατάσκοπου που γύρισε από το κρύο, μιας εποχής που για πολλούς αναγνώστες σε όλο τον κόσμο παραμένει η καλύτερή του.
Ο συντηρητής
Ναντίν Γκόρντιμερ
Ο Μέρινγκ είναι πλούσιος. Κατέχει όλα τα προνόμια και τα αγαθά που έχει να προσφέρει η λευκή Νότια Αφρική, αλλά τα περιουσιακά του στοιχεία αρνούνται να παραμείνουν χειροπιαστά. Η γυναίκα του, ο γιος του και η ερωμένη του τον εγκαταλείπουν. Ο επιστάτης και οι εργάτες του αρχίζουν σιγά σιγά να αδιαφορούν για τις οδηγίες του – ακόμη και η γη επαναστατεί, καθώς η ξηρασία κι ύστερα οι πλημμύρες καταστρέφουν τη φάρμα του. Κι ενώ η αναταραχή στον κόσμο του Μέρινγκ ολοένα απηχεί τη γενικότερη κατάσταση της πατρίδας του, γίνεται φανερό πως μόνο μια ριζική μεταβολή σε ιδέες και πράξεις μπορεί να αποτρέψει τον αφανισμό.
Ένα από τα δημοφιλέστερα μυθιστορήματα της Γκόρντιμερ που το 1974 τιμήθηκε με το Βραβείο Μπούκερ, την πρώτη μεγάλη διάκριση της Γκόρντιμερ πριν κερδίσει το Νόμπελ για το σύνολο του έργου της.
«Η Ναντίν Γκόρντιμερ γράφει για μαύρους και λευκούς, αλλά η σταθερή ματιά της διακρίνει τελικά κάτι γκρίζο. Θα μπορούσες να το ονομάσεις ανθρώπινη φύση – και θα είχες δίκιο».
Daily Telegraph
«Αν ήταν να μη διαβάσουμε κανένα άλλο βιβλίο για τη Νότια Αφρική του απαρτχάιντ, το μυθιστόρημα αυτό της Γκόρντιμερ θα ήταν αρκετό… (Ως λογοτεχνική αρχειοθέτρια της ιστορίας, η Γκόρντιμερ δεν έχει όμοιό της.)
Sunday Times
ΞENH ΛOΓOTEXNIA / EIKOΣTOΣ AIΩNAΣ
Κάτω από τον τροχό
Έρμαν Έσσε
Ο Χανς Γκίμπενρατ είναι ένας ιδιαίτερα προικισμένος έφηβος που γεννιέται σε κάποιο ειδυλλιακό χωριό του Μέλανα Δρυμού στις αρχές του περασμένου αιώνα. Οι εξαιρετικές του ικανότητες στα Αρχαία Ελληνικά και τα Λατινικά προσελκύουν το έντονο ενδιαφέρον των δασκάλων του, ταυτόχρονα όμως τον αποξενώνουν από όλα όσα συνιστούν το πλαίσιο της ομαλής μετάβασης από την παιδικότητα στην ενηλικίωση. Αφού περνάει με επιτυχία τις σχετικές εξετάσεις, αρχίζει να φοιτά στη Θεολογική Σχολή του Μάουλμπρον, όπου η αυστηρή σχολική πειθαρχία και τάξη έρχονται σε σύγκρουση με την προσωπική του ορμητική ανάγκη για ελευθερία. Το εκπαιδευτικό σύστημα και οι υπερβολικές του απαιτήσεις καταρρακώνουν τον νεαρό έφηβο, τον αποσπούν βίαια από τις μικροχαρές της παιδικής ηλικίας, τον απομακρύνουν από την ομορφιά της φύσης, του απαγορεύουν ουσιαστικά κάθε σχέση με τους συνομηλίκους του, οδηγώντας τον τελικά στην καταστροφή. Σχεδόν έναν ολόκληρο αιώνα μετά, το Κάτω από τον τροχό αποτελεί ένα δριμύτατο, σαρκαστικό και ταυτόχρονα λυρικό Κατηγορώ εναντίον γονέων και παιδαγωγών που, τυφλωμένοι από τις προσωπικές τους φιλοδοξίες, είναι ανίκανοι να συναισθανθούν τις ευαισθησίες και τις ανάγκες της ευάλωτης εφηβικής ψυχής. Nέα, ολοκληρωμένη μετάφραση από τα Γερμανικά.
ΑΛΜΠΟΥΜ
Η ομορφιά της λίστας
Ουμπέρτο Έκο
Στην Ιλιάδα παρατηρούμε δύο τρόπους αφήγησης. Ο πρώτος εμφανίζεται όταν ο Όμηρος περιγράφει την ασπίδα του Αχιλλέα: πρόκειται για μια ολοκληρωμένη φόρμα στην οποία ο Ήφαιστος έχει απεικονίσει όλα όσα γνώριζε για μια πόλη, τις γύρω αγροτικές περιοχές, τους πολέμους, τις ειρηνικές της τελετουργίες. Ο άλλος τρόπος εκδηλώνεται όταν ο ποιητής δεν κατορθώνει να πει πόσοι και ποιοι ήταν οι Αχαιοί πολεμιστές: τότε ζητά βοήθεια από τις μούσες αλλά αναγκάζεται να περιοριστεί στον λεγόμενο κατάλογο των πλοίων, ο οποίος ολοκληρώνεται με ένα «και τα λοιπά». Αυτός ο δεύτερος τρόπος παρουσίασης απαρτίζει τη λίστα ή τον κατάλογο. Υπάρχουν λίστες που γράφονται για πρακτικούς σκοπούς και είναι πεπερασμένες, όπως η λίστα όλων των βιβλίων μιας βιβλιοθήκης· υπάρχουν όμως και λίστες που θέλουν να περιλάβουν ποσότητες μη μετρήσιμες, λίστες που δεν ολοκληρώνονται ποτέ, που φτάνουν στα όρια του άπειρου.
Όπως δείχνει το νέο αυτό βιβλίο του Έκο και η ανθολογία που αυτό περιλαμβάνει, η ιστορία της λογοτεχνίας όλων των εποχών είναι πλούσια σε λίστες, από τον Ησίοδο ως τον Τζόις, και από τον Ιεζεκιήλ ως τον Καλβίνο. Πρόκειται για καταλόγους που συχνά φτιάχνονται για την ίδια την ευχαρίστηση της απαρίθμησης ή για τη χαρά να συνδέει κανείς στοιχεία που καμιά ιδιαίτερη σχέση δεν έχουν μεταξύ τους.
Το βιβλίο αυτό όμως δεν αναφέρεται μόνο στη λογοτεχνία αλλά προσπαθεί να δείξει ότι και οι εικαστικές τέχνες είναι ικανές να περιλάβουν επίσης καταλόγους που συνεχίζονται στο άπειρο, ακόμα κι όταν η απεικόνιση μοιάζει να περιορίζεται αυστηρά από την ίδια την κορνίζα του ζωγραφικού έργου. Το αποδεικνύει η πλούσια εικονογράφηση αυτού του βιβλίου που δεν απευθύνεται σε «ειδικούς» αλλά σε όλους όσοι αγαπούν τα μυστήρια της γραφής και της εικόνας.
ΓΕΦΥΡΕΣ: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ
Τσόκο Μπλοκ
Ελένη Πριοβόλου
Παγωμένος χειμώνας του 1941-42. Η πείνα και το κρύο θερίζουν. Ο φόβος παγώνει τα όνειρα. Οι μπότες των ατσάλινων στρατιωτών συνθλίβουν την ελευθερία. Οι μαυραγορίτες συγκεντρώνουν τα λιγοστά τρόφιμα της χώρας.
Δύο παιδιά, μια κοπέλα, η Ανθή, εθελόντρια νοσοκόμα, και ο μικρότερος αδελφός της, ο Τσόκο, μαθητής γυμνασίου και μέλος της μπάντας του μαέστρου Φι-Φι, μπαίνουν στην Αντίσταση. Η Ανθή συνειδητά, ο Τσόκο τυχαία, μέσα από μια σειρά απρόβλεπτων γεγονότων. Γνωρίζεται με τον Νίνο, το γιο του Ιταλού στρατηγού Φρατζιόλο, τον οποίο ο ισχυρός πατέρας του επιβάλλει στην μπάντα. Τα δυο παιδιά γίνονται φίλοι και αλληλοϋποστηρίζονται. Ο Νίνο κάνει τα στραβά μάτια για να κλέψει ο Τσόκο έναν πολύ σημαντικό χάρτη και ο Τσόκο απαλύνει με τη συντροφιά του τη μοναξιά που νιώθει εκείνος, απομονωμένος μέσα στο σπίτι-αρχηγείο των ιταλικών δυνάμεων κατοχής.
Το βιβλίο χαρακτηρίζεται από ένα άρωμα αισιοδοξίας μέσα στο ζόφο. Οι άνθρωποι ζουν τον όλεθρο και την καταστροφή, αλλά αγωνίζονται. Η μουσική και η ποίηση τους βοηθούν να αντέξουν. Και όταν μοιάζει πως όλες οι ανθρώπινες αξίες έχουν χαθεί, ανακαλύπτουν την αλληλεγγύη και τη σύμπνοια. Παιδιά και ενήλικες δημιουργούν μια άρρηκτη αλυσίδα αγάπης και γίνονται Στρατιώτες της Ειρήνης.
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Mάθε να αποδέχεσαι τον εαυτό σου
Γουίντυ Ντράιντεν
H αυτοαποδοχή είναι η τέχνη να αποδέχεστε τον εαυτό σας με τα ελαττώματα και τα δυνατά ή αδύνατα σημεία του, αντί να προσπαθείτε διαρκώς να αλλάξετε και να βελτιωθείτε. Bρίσκεται στην καρδιά της ευτυχίας γιατί, αν δεν αποδεχτείτε τον εαυτό σας γι’ αυτό που είστε, αποκλείεται να νιώσετε αληθινά ικανοποιημένοι. O Γουίντυ Nτράιντεν, καθηγητής Συμβουλευτικής Ψυχολογίας και συγγραφέας πολλών βιβλίων αυτοβοήθειας, χρησιμοποιεί ρεαλιστικές, ξεκάθαρες και πρακτικές τεχνικές για να βοηθήσει όποιον θέλει να απαλλαγεί από το άγχος, τις αμφιβολίες και τη δυσφορία. Παραθέτει τις περιπτώσεις πολλών ανθρώπων που βρήκαν αποτελεσματική τη μέθοδό του και δίνει παραδείγματα για να καταλάβετε πώς να κάνετε πράξη τις ιδέες αυτές, ώστε να επιτύχετε μια πραγματική και θετική αλλαγή στη ζωή σας.
ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ / ΕΛΛHNIKH ΛOΓOTEXNIA / ΠEZOΓPAΦIA
Τα σακιά
Ιωάννα Καρυστιάνη
Κάθε ιστορία έχει κενά, κάποια είναι κοινά για όλους όσοι λαβαίνουν μέρος στην πλοκή της. Καθένας ωστόσο έχει και μερικά που μόνο εκείνος έχει προσέξει, μόνο εκείνου δεν του δίνουν πειστικές απαντήσεις όσο κι αν προσπαθεί, αν προσπαθεί, που μάλλον δεν προσπαθεί.
Σε μερικές περιπτώσεις κάποιοι βολεύονται με αυτά τα κενά, γκρίζες ζώνες που τις περιφρουρούν με νύχια και με δόντια, τρέμουν στην ιδέα ότι, αν καλυφθούν, μπορεί η πλήρης αλήθεια να είναι αβάσταχτη.
Ανάβοντας κι άλλο τσιγάρο, η Βιβή Χολέβα σκέφτηκε όσους ήξερε και δεν ήξερε, οι περισσότεροι είχαν τα φεγγάρια του φανατισμού της γκρίνιας, με την πρώτη αναποδιά, πάρ’ τους κάτω.
Τι έχουν, μωρέ, τα δικά σας σακιά;
Μια χρεωκοπία, έναν ξενιτεμένο, κατραπακιές της εφορίας, αποτυχία στον ΑΣΕΠ, μια κακιά πεθερά, έναν νευρασθενικό προϊστάμενο, ένα παιδί που πετάει μολότοφ, ένα τζάκι που ντουμανιάζει το λιβινγκρούμ, οισοφαγική παλινδρόμηση, υψοφοβία, κερατλίκια, ραγάδες στον πισινό.
Για περάστε να ρίξετε μια ματιά στο δικό μου, να σας κοπεί ο βήχας.
Το σπασμένο τακούνι
Ντίνος Οικονόμου
Ο Κώστας Αλεξάνδρου είναι συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων. Άνθρωπος σκόρπιος και ακατάστατος, χωρίς πρακτικό μυαλό και μεθοδικότητα, που βλέπει τη ζωή μέσα από τα μάτια της ουτοπίας ή της πλάνης. Ο Σίγμα, κατά κόσμον Σπύρος Στεργίου, είναι ο σκληρός και είρων εκδότης του, που εκμεταλλεύεται και περιφρονεί τους συγγραφείς, χρησιμοποιώντας τους σαν πιόνια στην επιχειρηματική σκακιέρα του. Διατηρώντας σταθερά μια εξουσιαστική στάση απέναντι και στον Αλεξάνδρου, ο Στεργίου θα του αναθέσει να γράψει μέσα σε τρεις μέρες μια αστυνομική ιστορία για να τη συμπεριλάβει σε ένα βιβλίο με αναμενόμενη εμπορική επιτυχία. Αυτό όμως γίνεται το ολέθριο λάθος του, καθώς το θύμα μεταμορφώνεται σε θύτη και οργανώνει την τέλεια εκδίκηση. Ο «λούζερ» Αλεξάνδρου, συνεπικουρούμενος από έναν μυστηριώδη Ινδό σπουδαστή αρχαίων ελληνικών, συλλαμβάνει ένα σατανικό σχέδιο, που θα γελοιοποιήσει τον εκδότη του, θα απογυμνώσει το λογοτεχνικό σινάφι, αλλά θα παρασύρει και τον ίδιο σε ένα χείμαρρο ανατροπών, όπου όλοι θα μοιάζουν ένοχοι και ταυτόχρονα αθώοι.
Το όνειρο της Κορίνας
Ελένη Χέλμη-Μαρκεζίνη
Η Κορίνα είναι διάσημη χορεύτρια. Ύστερα από μακρόχρονη απουσία στο εξωτερικό, επιστρέφει στην Ελλάδα για να ξαναζήσει τη ζωή της από την αρχή. Μια μεγάλη πορεία στο χρόνο και στους τόπους, μια καριέρα λαμπερή, παρά τα «εμπόδια» που όρθωσαν ο έρωτας και οι πειρασμοί. Εκπλήξεις και απογοητεύσεις, μοιραίες και προδομένες σχέσεις, απρόβλεπτες συναντήσεις στα πέρατα του κόσμου είναι η οδύσσειά της προς το θρίαμβο, το μονοπάτι προς την πολυπόθητη κορυφή. Ο δρόμος της περνάει από το Ηρώδειο, τη Βιέννη, την Κορνουάλη, τα μεγαλύτερα χοροθέατρα του Λονδίνου, αλλά και από την καρδιά του Πέτρου, του Βόλφγκανγκ και του Αλέξανδρου. Πίσω όμως από τα φώτα της επιτυχίας και της πολυτέλειας, η ζωή της θα είναι βαθιά μοναχική, γιατί η λεωφόρος προς το όνειρο δε στρώθηκε ποτέ με ροδοπέταλα, και αυτό η Κορίνα το ήξερε
