O Διονύσης Μαρίνος απαντά στο Ερωτηματολόγιο του Προυστ...

(Επιμέλεια: Αντώνης-Μάριος Παπαγιώτης)

Γεννήθηκε και ζει επί σαράντα χρόνια στην Αθήνα. Μέχρι να φύγει, δουλεύει ως δημοσιογράφος. Στο ενδιάμεσο γράφει ιστορίες. Το πρώτο του μυθιστόρημα (Χαμένα Κορμιά) κυκλοφόρησε από την εκδόσεις Τετράγωνο και το δεύτερο (Τελευταία Πόλη) αναμένεται να κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη.
Επιβεβαιώνει πως του ανήκει το blog: adespotosskylos.blogspot.com

Η απόλυτη ευτυχία για σένα είναι;
Μια βασανιστική...
ουτοπία. Οτιδήποτε απόλυτο, δεσμεύει (και) απόλυτα. Ό,τι κατέχεις σε κατέχει.

Τι σε κάνει να σηκώνεσαι το πρωί;
Η αίσθηση πως υπάρχει ένας παράλληλος χρόνος και τόπος ζωής που πρέπει να γνωρίσω.
Η τελευταία φορά που ξέσπασες σε γέλια;
Όταν με “σφυροκοπεί” με ερωτήσεις ο γιος μου. Η καλύτερη στιγμή της ημέρας.
Το βασικό γνώρισμα του χαρακτήρα σου είναι;
Ο αναχωρητισμός μου. Είμαι μέσα και έξω ταυτοχρόνως. Σαν να βλέπω τον εαυτό μου από απόσταση.
Το βασικό ελάττωμά σου;
Η παραπάνω απάντηση, ταιριάζει και εδώ! Άρα πάσο...
Σε ποια λάθη δείχνεις τη μεγαλύτερη επιείκεια;
Σε όλα τα ανθρώπινα. Τα λάθη δίνουν το μέτρο των δυνατοτήτων μας.
Η τελευταία φορά που έκλαψες;
Για να μην τη θυμάμαι, μάλλον δεν έχει υπάρξει ακόμα τελευταία φορά.
Με ποια ιστορική προσωπικότητα ταυτίζεσαι περισσότερο;
Ταυτίζομαι μόνο με τους πεσόντες. Ξέρουν κάτι που εμείς δεν θέλουμε να μάθουμε.

Ποιοι είναι οι ήρωές σου σήμερα;
Τα “Χαμένα Κορμιά” της καθημερινότητας.
Ποια είναι η ταινία που σε σημάδεψε;
Άπειρες. Μια απλή σταχυολόγηση: Αναπαράσταση του Αγγελόπουλου, Ευδοκία του Δαμιανού, Στάλκερ του Ταρκόφσκι.
Το αγαπημένο σου ταξίδι;
Η Βαρκελώνη για το χαλαρό άρωμά της , το Παρίσι για τη μεθυστική θλίψη του.
Οι αγαπημένοι σου συγγραφείς;
Από ποιον να ξεκινήσεις και σε ποιον να τελειώσεις: Κάφκα, Μπάροουζ, Μπουκόφσκι, Κάρβερ, Γκουτιέρες, Φώκνερ και κάμποσοι άλλοι.
Ποια αρετή προτιμάς σε έναν άντρα;
Το να μην φοβάται να αναδείξει τη γυναίκεια πλευρά του.

…Και σε μια γυναίκα;
Το να μην φοβάται να αναδείξει την αντρική πλευρά της.
Ο αγαπημένος σου συνθέτης;
Μόνο και μόνο για το Requiem, ο Μότσαρτ!
Το τραγούδι που σφυρίζεις κάνοντας ντους;
Δεν μου έχει τύχει μέχρι τώρα.
Το βιβλίο που σε σημάδεψε;
Η μεταμόρφωση του Κάφκα, Ο εχθρός του ποιητή του Χειμωνά.
Ο αγαπημένος σου ζωγράφος;
Ο Αντρέ Μασόν
Το αγαπημένο σου χρώμα;
Τα χρώματα του Μασόν.
Ποια θεωρείς ως τη μεγαλύτερη επιτυχία σου;
Το ότι παλεύω καθημερινά να ξεφύγω από τη διαλεκτική της επιτυχίας.

Το αγαπημένο σου ποτό;
Βότκα. Κατευνάζει με τρόπο εθιστικό.
Για ποιο πράγμα μετανιώνεις περισσότερο;
Ποιος ο λόγος να γυρνάς πίσω; Τα χνάρια των ενεργειών σου έχουν πλέον χαθεί.
Τι απεχθάνεσαι περισσότερο απ’ όλα;
Την αγένεια. Μοιάζει με αστοχία υλικού.
Ποια είναι η αγαπημένη σου ασχολία;
Να παίζω με το γιο μου!
Ο μεγαλύτερος φόβος σου;
Ο,τι θα πάψω να έχω φόβους που θα κινητοποιούν το μυαλό μου.
Σε ποια περίπτωση επιλέγεις να πεις ψέματα;
Μόνο όταν είναι ζωτικά, αλλιώς τα απεχθάνομαι.
Ποιο είναι το μότο σου;
Το σχεδόν τίποτα είναι καλύτερο από το απόλυτο μηδέν. Εμπιστεύομαι σε αυτό τον γερο- Μπουκόφσκι.
Πώς θα επιθυμούσες να πεθάνεις;
Δεν το έχω σκεφτεί. Κι ας ξέρω πως το πεπερασμένο με χαιρετάει καθημερινά.
Εάν συνέβαινε να συναντήσεις το Θεό, τι θα ήθελες να σου πει;
Εντάξει; Τη βρήκες τη σταγόνα που έψαχνες;
Σε ποια πνευματική κατάσταση βρίσκεσαι αυτόν τον καιρό;
Σε κατάσταση έντονης αμφισβήτησης. Ακούω τον πάταγο που κάνουν οι βεβαιότητες του παρελθόντος. 

 

 http://press-gr.blogspot.com

Στόχος δεν είναι η απλή καταγραφή

 
Του Κώστα Αγοραστού

Δεν είναι λίγες οι φορές που οι πρωτοεμφανιζόμενοι συγγραφείς επιλέγουν το πρώτο τους βιβλίο να είναι μια συλλογή διηγημάτων. Και αυτό, γιατί συνήθως, έχουν άγνοια κινδύνου. Τα σκόρπια κείμενα που έγραψαν μέσα στα χρόνια, οι σκέψεις τους, τα τυχαία περιστατικά που τους έχουν εντυπωθεί και γενικότερα το προσωπικό βίωμα, δύσκολα μετασχηματίζεται σε αυτό που λέμε λογοτεχνία. Ποιος είναι ο καταλύτης αυτής της μετάλλαξης; Μα, φυσικά, το ταλέντο.

Διαβάζοντας τη συλλογή του Νίκου Ξένιου, Το άχτι, αυτό που εντοπίζει κανείς πρώτα πρώτα είναι το συγγραφικό ταλέντο. Την άνεση να διηγείται ιστορίες με τρόπο γλαφυρό και ανάγλυφο. Με τρόπο που κρύβει επιμελώς τα λογοτεχνικά του διαβάσματα και προάγει την ιστορία αυτή καθ΄εαυτήν. Η γραφή του ρέουσα, παρασέρνει τον αναγνώστη στο βάθος της κάθε ιστορίας, κάνοντάς τον συμμέτοχο και όχι απλώς παρατηρητή.

Το βιβλίο περιλαμβάνει δεκαέξι διηγήματα, τα οποία χαρακτηρίζονται από ένα σχετικά ομοιόμορφο ύφος. Και αυτό γιατί ο συγγραφέας δεν χάνει την ευκαιρία να πειραματιστεί με τον εξπρεσιονισμό, δίνοντάς μας δυο διηγήματα, τα οποία απαιτούν την αυξημένη προσοχή μας. Τα υπόλοιπα, ασχολούνται με θέματα καθημερινά, προσωπικά, συναισθηματικά και συγχρόνως βαθιά πολιτικά, αλλά χωρίς καταγγελτική διάθεση. Στόχος δεν είναι η απλή καταγραφή του εκάστοτε γεγονότος, αλλά ο εγκλωβισμός του στο άχρονο της λογοτεχνίας. Ο υπάλληλος του σουπερμάρκετ που βρίσκει δηλητηριασμένο και νεκρό έναν άστεγο έξω από την πολυκατοικία του («Πολιτική του καταστήματος»), ο άτυχος θαμώνας της πλατείας Εξαρχείων που δέχεται επίθεση από “αναρχικούς” την ώρα που πίνει τον καφέ του («Η κορνίζα»), ο νεαρός Άμλετ, από την Αρμενία, που δίνει τις εξετάσεις του σχολείου του μέσα στο Αστυνομικό τμήμα («Ο πρίγκηπας»), η νεοδιόριστη καθηγήτρια που ασφυκτιά στο νέο της σχολείο αλλά και στη μακροχρόνια σχέση της («Το άχτι»).

Όλα τα διηγήματα της συλλογής έχουν ως κεντρικό άξονα τον άνθρωπο που παλεύει με τις εμμονές του, τον άνθρωπο που ασφυκτιά μέσα στην καθημερινότητά του. Ο συγγραφέας, όπως και κάθε συγγραφέας, είναι παραπάνω από εμφανές ότι αγαπάει πολύ τους ήρωές του. Κάποιους τους θαυμάζει, κάποιους άλλους τους συμπονά, κάποιους τους προστατεύει και τους περιβάλλει με στοργή. Σε όλους έχει δώσει ένα κομμάτι του εαυτού του, ένα μέρος των βιωμάτων του.

Ένα από τα ωραιότερα διηγήματα της συλλογής έχει τίτλο «Ο γιος του Σωτήρη» και είναι η ιστορία ενός σαλεμένου ανθρώπου, ο οποίος, λόγω μιας ανεξήγητης ενέργειάς του σε δημόσιο χώρο συλλαμβάνεται και αφηγείται σε μια ψυχοθεραπεύτρια την ιστορία της ζωής του, για να καταλήξει στο κομβικό εκείνο περιστατικό της παιδικής του ηλικίας. Οι αναφορές στον Οιδίποδα σαφείς, η οποίες μαζί με την έξυπνη δομή του διηγήματος, δημιουργούν μια νοηματική και δραματική κορύφωση ιδιαίτερα επιτυχημένη.

Συνολικά, η συλλογή του Ξένιου είναι μεν φιλόδοξη αλλά δεν χαρακτηρίζεται από «θόρυβο» στη γραφή του. Στοχεύει στον προσεκτικό αναγνώστη, ενώ μπορεί να κερδίσει εύκολα και τον περιστασιακό.

Στα βασικά πλεονεκτήματα του βιβλίου και το εξαιρετικά καλόγουστο εξώφυλλο με σκίτσα της Εύης Τσακνιά.

 

Νίκος Ξένιος
Το Άχτι
Εκδ. Φαρφουλάς

 

www.bookpress.gr

Τι είναι ένα καλό βιβλίο;

Του Κώστα Κατσουλάρη

Δεν ξέρουμε. Ας μην μας πιάνει όμως πανικός. Αυτή η άγνοια δεν φανερώνει κάποια ειδικότερη αδυναμία παρά μόνον μια ευρύτερη πραγματικότητα: Ότι δεν μπορούμε να θεμελιώσουμε με λογικό τρόπο, με καθολικά και στέρεα επιχειρήματα, τι είναι ένα καλό «οτιδήποτε».

Ωστόσο, ακόμη κι αν δεν γνωρίζουμε τι είναι ένα καλό βιβλίο, ίσως γνωρίζουμε κάτι άλλο, πιο σημαντικό, αφού αυτό θα μας επιτρέψει, εκ των υστέρων πάντοτε, να κάνουμε τη δουλειά μας: Ίσως γνωρίζουμε ποιο βιβλίο είναι ένα καλό βιβλίο.

Το πρώτο κριτήριο που προτείνουμε είναι αυτό: Καλό βιβλίο είναι εκείνο το οποίο, αφού το έχουμε διαβάσει, θέλουμε να το κρατήσουμε. Να το έχουμε. Το βάζουμε στη βιβλιοθήκη μας, δίπλα στο κρεβάτι μας, το αφήνουμε χωρίς λόγο ξεχασμένο πάνω στο γραφείο μας. Είναι αυτό που στην επόμενη μετακόμιση δεν θα το αφήσουμε πίσω μας, ούτε θα το βγάλουμε μαζί με άλλα σε κούτες στο δρόμο, δεν θα φωνάξουμε κάποιο παλιατζή ή πλανόδιο μικρέμπορο να το πάρει όσο όσο. Αισθανόμαστε, χωρίς να ξέρουμε γιατί, ότι κάτι μας συνδέει μαζί του: έχει γίνει κομμάτι «αυτού που είμαστε».

Τα καλά βιβλία, τα βιβλία δηλαδή που είναι για τον καθένα από εμάς καλά, τα βάζουμε συνήθως σε βιβλιοθήκες. Όταν μετά από καιρό σταθούμε απέναντι σε αυτές τις βιβλιοθήκες, κι αφού έχουν μεσολαβήσει μετακομίσεις, εκκαθαρίσεις, μας αρέσει να αφήνουμε το βλέμμα μας να τα διατρέχει. Ίσως πάρουμε στο χέρι μας κάποιο από αυτά, ίσως ακόμη διαβάσουμε μερικές γραμμές, ανατρέξουμε ξανά στην αρχή ή στο τέλος, προσπαθώντας να ανακαλέσουμε στο μυαλό μας το περιεχόμενό του, μια φράση που μας είχε συγκινήσει, μια ιδέα που μας είχε αποτυπωθεί. Δεν αποκλείεται, αν είμαστε άνθρωποι που διαβάζουμε συστηματικά, ή που μας αρέσει ούτως ή άλλως να αφήνουμε το αποτύπωμά μας στα βιβλία μας, να πέσουμε πάνω σε κάποια σημείωση στο περιθώριο, σε κάποια σκέψη που σκαρώσαμε στα γρήγορα. Ίσως μάλιστα ξαναδιαβάσουμε κάποιες από τις υπογραμμισμένες φράσεις πασχίζοντας να θυμηθούμε για ποιο λόγο μας εντυπωσίασε αυτή και όχι η αμέσως επόμενη που τώρα μας φαντάζει πιο ενδιαφέρουσα.

Τέτοιες στιγμές συνειδητοποιούμε κάτι που έτσι κι αλλιώς υποψιαζόμασταν: Τα καλά βιβλία είναι ζωντανοί οργανισμοί, αλλάζουν όπως κι εμείς. Κάθε φορά που τα ανοίγουμε δεν είναι ποτέ ίδια με την προηγούμενη. Τα βιβλία αυτά δεν εξαντλούν τους χυμούς τους παρά μόνο όταν εμείς πάψουμε, για δικούς μας λόγους, να θέλουμε να αντλήσουμε κάτι από αυτά.

Σημαίνει άραγε αυτό ότι θα μπορούσαμε σε όλη μας τη ζωή να διαβάζουμε το ίδιο καλό βιβλίο; Θα μπορούσαμε, ενδεχομένως. Θα έπρεπε, ωστόσο; Η δική μας απάντηση είναι όχι. Δεν θα έπρεπε. Θα προσθέταμε μάλιστα ότι ένα δεύτερο κριτήριο για το ποιο είναι ένα καλό βιβλίο σχετίζεται με αυτό ακριβώς το σημείο. Καλό βιβλίο, λοιπόν –εκτός από εκείνο που αφού το διαβάσουμε θέλουμε να το κατέχουμε–, είναι το βιβλίο που μας γεννά τη λαχτάρα να διαβάσουμε ακόμη ένα καλό βιβλίο. Ειδάλλως, δεν θα ήταν καλό βιβλίο, αλλά «ΤΟ καλό βιβλίο», η Βίβλος δηλαδή. Κατά βάθος, το μόνο που χωρίζει εμάς τους βιβλιόφιλους από τους πιστούς ΤΟΥ Βιβλίου (τους... Βιβλόφιλους) είναι ακριβώς αυτό ΤΟ άρθρο.

* Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά την άνοιξη του 2009 στον βιβλιολογικό ιστότοπο diavasame.gr
www.bookpress.gr

το PERIZITITO με βιβλία που μόλις κυκλοφόρησαν!

Μακιγιαρισμένοι φόβοι, Γρηγόρης Αρναούτογλου
«Πόσο θάρρος θέλει να σταθείς μπροστά στον καθρέφτη και να "ξεβάψεις" τους φόβους σου; Πόσο κουράγιο να σφαλίσεις τα μάτια και να κοιμηθείς, ενώ σε κατατρώει ο φόβος; Πόση δύναμη ψυχής για να γράψεις αυτά που δεν μπορείς να πεις ούτε στον ίδιο σου τον εαυτό; Ο Γρηγόρης Αρναούτογλου, χωρίς την πρόθεση να δώσει συμβουλές, χωρίς τη διάθεση να πει ποιο είναι σωστό και ποιο λάθος, μοιράζεται τις προσωπικές του εμπειρίες και όχι μόνο. Καταθέτει τη δική του αλήθεια και συγκεντρώνει απόψεις επωνύμων που ίσως ξαφνιάσουν. Μακιγιαρισμένοι φόβοι· μακιγιαρισμένοι από εμάς τους ίδιους στην προσπάθειά μας να φανούμε θαρραλέοι. Τελικά μήπως πρέπει απλώς να «ξεβάψουμε» τους φόβους από πάνω μας; Ο Γρηγόρης Αρναούτογλου έρχεται αντιμέτωπος με τις σκέψεις του, χωρίς ψέματα, χωρίς προσποίηση, με σκοπό να μας φέρει κοντά στον ίδιο μας τον εαυτό, διατηρώντας πάντα ένα χαμόγελο στα χείλη.»


• Καρδιά: Έμαθες; Σώθηκες;, Βασίλης Σπανός
• Η κρύπτη του Λαζάρου, Tom Harper
• Περίπατος με τον Πλάτωνα, Rober Rowland Smitht
• Νικήστε τους φοβους σας, Πίλεϊ Σρινιβασαν
• Ως πότε θα διαβάζω;, Μαρίνα Ψιλούτσικου
• Μαμάδες και νήπια, Vicki Iovine

Καραμανλής 1907-1998, Κωνσταντίνος Δ. Σβολόπουλος
«Η πραγμάτευση των ιστορικών γεγονότων και του ιστορικού πλαισίου επιχειρείται μέ τη συγγραφή αυτή να γίνει μέ μέθοδο επιστημονική. Αποκρούεται η σύναψη της ιστορικής πραγματικότητας μέ τις ρευστές συγκυρίες της τρέχουσας πολιτικής ζωής και επιδιώκεται η εκτίμηση όσων γεγονότων και καταστάσεων επέβαλαν, τότε, την ανάληψη δράσης η τη λήψη συγκεκριμένης απόφασης. Αποκρούεται, δεύτερον, η μονομερής απόδοση της προτεραιότητας σε μεμονωμένους παράγοντες-συλλογικούς η ατομικούς, ιδεολογικούς, γεωπολιτικούς η οικονομικούς. Θεωρείται, τρίτον, αδόκιμη η αποκλειστική επικέντρωση της αφήγησης στα ελληνικά πράγματα ερήμην της ευρύτερης διεθνούς συγκυρίας. Επιδιώκεται, ακόμη, η ανταπόκριση στην ανάγκη να επιδειχτεί πνεύμα κατανόησης έναντι πολιτικών προσώπων που έδρασαν κατά το παρελθόν μέ κύριο γνώμονα το δημόσιο συμφέρον. Η διατύπωση, τέλος, λόγου έντιμα τεκμηριωμένου προϋποθέτει την επιμελή αναδίφηση και διασταύρωση των πηγών θεμελιωμένη στη γνώση και στη δημιουργική φαντασία.».


• Στην καρδιά της νύχτας, Naguib Mahfuz
• Όλα είναι θέμα παιδείας, Ευριπίδης Στυλιανίδης
• Νικήστε τους φοβους σας, Μπελίκα Κουμπαρέλη
• Σαν στάχυα στο χρόνο, Δήμητρα Παπαναστασοπούλου
• Βήματα στην άμμο, Ζιλιαν Αν-Ντοφίν

www.perizitito.gr