γράφει η Κατερίνα Κάιρα
Ο
Γιώργος Λίλλης γεννήθηκε στη Γερμανία το 1974. Ένα χρόνο αργότερα με
την οικογένειά του εγκαθίσταται στην Ελλάδα. Στην αρχή στην Αθήνα και
μετά στο Αγρίνιο, τόπο καταγωγής του, μέχρι την επιστροφή στη Γερμανία
το 1996 όπου ζει και εργάζεται από τότε. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί
στα γερμανικά κι έχουν παρουσιαστεί σε περιοδικά και ανθολογίες του
εξωτερικού. Μεταφράσεις, ποιήματα και δοκίμιά του έχουν δημοσιευτεί και
σε διάφορα ελληνικά λογοτεχνικά περιοδικά (Ποίηση, Μανδραγόρας, Δέντρο,
Ακτή, Γραφή). Έχει μεταφράσει στα ελληνικά τον γερμανό ποιητή Durs Grünbein (Του
χιονιού ή ο Ντεκάρτ στη Γερμανία, εκδόσεις Κέδρος) και Ινδιάνους
ποιητές. Έργα του: Τα όρια του λαβυρίνθου (ποιήματα, 2008), Στο σκοτάδι
μετέωρος (ποιήματα, 2003), Η χώρα των κοιμώμενων υδάτων (ποιήματα,
2001), Το δέρμα της νύχτας (ποιήματα, 1999). Τα Ίχνη στο χιόνι είναι το
πρώτο του μυθιστόρημα, το οποίο θα εκδοθεί τον Μάρτιο από τις εκδόσεις
Μεταίχμιο.
Θα ήθελες βιβλίο σου να μεταφερθεί στην τηλεόραση/θέατρο;
Θα ήθελες βιβλίο σου να μεταφερθεί στην τηλεόραση/θέατρο;
Θα το ήθελα μόνο αν υπήρχε η διάθεση για ποιότητα. Η τηλεόραση και το θέατρο μπορούν να βοηθήσουν ένα έργο να φτάσει σ΄ ένα ευρύτερο κοινό. Υπήρξαν εντυπωσιακές μεταφορές στην οθόνη λογοτεχνικών έργων, όπου ο σκηνοθέτης κατάφερε μέσα από την δική του ματιά να δώσει μια άλλη διάσταση στο έργο. Θα με ενδιέφερε να δω πως η μια τέχνη συμπληρώνει την άλλη.
Αγαπημένος συγγραφέας.
Ο Κόρμακ Μακ Κάρθυ. Γιατί έχει συνδυάσει τον λυρισμό με τον ρεαλισμό καταφέρνοντας να με σαγηνέψει όσοι λίγοι. Τον αγαπώ πάρα πολύ. Υπήρξε για μένα μεγάλος δάσκαλος. Και το ήθος του. Που επικεντρώθηκε με αφοσίωση στο γράψιμο μακριά από λογοτεχνικά στέκια, ζώντας για χρόνια στην απόλυτη φτώχεια, γι΄ αυτή του την επιλογή. Τον ζηλεύω.
Γράφεις το επόμενο βιβλίο σου;
Σε ένα μήνα περίπου θα εκδοθεί το πρώτο μου μυθιστόρημα με τίτλο Ίχνη στο χιόνι από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Μετά από χρόνια περισυλλογής και επίπονης εργασίας ήρθε ο καιρός για λίγη εξωστρέφεια. Νομίζω ότι θα χρειαστεί αρκετός καιρός μέχρι να αρχίσω να γράφω πάλι. Έχω όμως έτοιμες και δυο ποιητικές συλλογές, οι οποίες θα εκδοθούν κάποια στιγμή, αλλά δεν βιάζομαι. Η ποίηση μπορεί να περιμένει. Είναι σαν το παλιό καλό κρασί.
Τι σου αρέσει να διαβάζεις;
Τα πάντα. Από μυθιστορήματα και ποιητικές συλλογές μέχρι κόμικ και παραμύθια. Είμαι δεινός αναγνώστης. Δεν μπορείς να γράψεις αν δεν έχεις διαβάσει, αν δεν έχεις μυηθεί στις λεπτομέρειες της τέχνης που εξασκείς. Για μένα είναι σπουδαία αυτή η σπουδή πάνω στα γραπτά άλλων. Έχουν γραφτεί τόσα υπέροχα ποιήματα, τόση όμορφη πρόζα.
Σκέφτεσαι να επιστρέψεις στην Ελλάδα;
Όχι. Έφυγα πριν δεκαπέντε χρόνια από την Ελλάδα και έφτιαξα στην Γερμανία την ζωή μου από την αρχή. Δεν έχω πατρίδα. Έτσι νιώθω. Κατοικώ μέσα στα σύνορα του προσωπικού μου κόσμου. Δεν ξέρω αν αυτό ακούγεται εγωκεντρικό, αλλά έτσι νιώθω.
Η ποίηση είναι "βάλσαμο" για σένα; Αντλείς αισιοδοξία μέσα από τα έργα σου;
Δεν θα το έλεγα βάλσαμο. Περισσότερο είναι μια εσωτερική ανάγκη. Όταν εστιάζω μέσα μου αυτό οδηγεί πολλές φορές σε αποκαλύψεις που δεν θα έλεγα ότι είναι πάντα αισιόδοξες. Δεν μπορώ να πω ότι αντλώ αισιοδοξία από τα έργα μου. Μάλλον το αντίθετο. Η ενδοσκόπηση φανερώνει την ατελή μου εικόνα, προδίδει τους φόβους μου, την ανικανότητα μου να αντιμετωπίσω τον εαυτό μου ρεαλιστικά. Η ποίηση είναι ένας καθρέφτης. Δεν μπορείς να ξεφύγεις. Έχω ούτως ή άλλως προδώσει τον εαυτό μου. Οι στίχοι το φανερώνουν αυτό με τον δικό τους τρόπο, λες και αυτή η τέχνη δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια αναμέτρηση με το εγώ και με τα ψέματα που χτίζει.
Που ξεκινά και που τελειώνει ένα ποίημα;
Ξεκινά από μια εικόνα, από μια σκέψη, από ένα αίσθημα, αλλά δεν τελειώνει ποτέ. Όταν γράφω δεν ξέρω τι γράφω. Βρίσκομαι σε μια ουδέτερη κατάσταση, χωρίς να ελέγχω τίποτα. Όταν όμως αποφασίζεις πως θέλεις να εκδόσεις ένα ποίημα, τότε αλλάζει το πράγμα. Εκεί αρχίζει η συνειδητή επεξεργασία. Να αφαιρεθούν τα περιττά, να εντοπίσω τις προθέσεις και τους στόχους μου, να δουλέψω την δομή του, έτσι ώστε να μην είναι μόνο μια απλή συρραφή λέξεων, να δαμάσω τέλος τον οίστρο και τον αυθορμητισμό. Κι εκεί έγκειται η δυσκολία. Πότε άραγε τελειώνει η επεξεργασία ενός ποιήματος; Από προσωπική πείρα μόνο όταν τυπωθεί. Κι αυτό γιατί δεν μπορώ να κάνω τίποτα πια για να το αλλάξω. Έχω σταματήσει στο παρελθόν την έκδοση του βιβλίου για να κάνω ριζικές αλλαγές σε ποιήματα που πριν μερικές μόνο μέρες θεωρούσα ολοκληρωμένα. Γι΄ αυτό η ποίηση θέλει χρόνο. Να κατασταλάξουν μέσα μου οι πρώτες εμπνεύσεις, να το δω σαν τρίτος. Κι αυτό δεν γίνεται από την μια μέρα στην άλλη. Τα Όρια του λαβύρινθου τα δούλευα έξι χρόνια. Από τα εκατοντάδες ποιήματα κράτησα τελικά τα σαράντα, τα οποία τα δούλεψα κι αυτά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το Φαγιούμ, ένα εκτενές ποίημα, το οποίο βρίσκεται στο ίδιο βιβλίο, για να ολοκληρωθεί, με πήρε δύο χρόνια και υπάρχουν στα συρτάρια μου είκοσι διαφορετικές εκδοχές του ποιήματος.
Ενα μυθιστόρημα στηρίζεται στους πρωταγωνιστές του, σε γεγονότα, καταστάσεις και τοπία. Ενα ποίημα, παίρνει "μορφή και οστά" από που;
Από τα συναισθήματα που προκαλεί μια κατάσταση. Είναι λίγο δύσκολο να το εξηγήσω. Αν πάρω παράδειγμα τον εαυτό μου, συγκινούμε ή εμπνέομαι από κάτι, το οποίο κάτι μπορεί να είναι ένα απλό πράγμα, ένα τίποτα, που δεν έχει καμιά σημασία ή σπουδαιότητα, που σε εμένα όμως επενεργεί ως αίσθημα και καταλήγει να γίνει στίχος.
Έχεις "μούσα";
Ναι. Την ζωή.
Έχει μέλλον η ποίηση στην Ελλάδα;
Είναι σαν να με ρωτάτε αν θα σταματήσουμε να αναπνέουμε. Το μέλλον της ποίησης εξαρτάται από το μέλλον του ανθρώπου. Όταν δεν θα υπάρχουμε θα πάψει να υπάρχει κι εκείνη.
Ευχαριστώ θερμά τον κύριο Λίλλη που μας χάρισε μέσα σε λίγες λέξεις τον κόσμο της ποίησης. Δίνουμε ραντεβού να μας μιλήσει για το νέο του βιβλίου σε λίγο καιρό.
Ευχαριστώ θερμά τον κύριο Λίλλη που μας χάρισε μέσα σε λίγες λέξεις τον κόσμο της ποίησης. Δίνουμε ραντεβού να μας μιλήσει για το νέο του βιβλίου σε λίγο καιρό.
