Συντάκτης Πέτρος Σταματιάδης
Ο Μιλτιάδης Τσαπόγας είναι μελετητής και λάτρης της λαογραφίας και της ταξιδιωτικής λογοτεχνίας. Καρπός αυτής της ενασχόλησης είναι ο τόμος «Άγνωστη Πελοπόννησος» που εκδόθηκε από τις εκδόσεις ΟΞΥ. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου μας ταξιδεύει στα καλύτερα σημεία της Πελοποννήσου και μας προτείνει διαδρομές που είναι άγνωστες και εντυπωσιακές.
Ερ: Ποιος είναι ο σκοπός της έκδοσης του οδηγού βιβλίου «Άγνωστη Πελοπόννησος»;
Απ: Σκοπός της έκδοσης του βιβλίου «Άγνωστη Πελοπόννησος» είναι κατ’ αρχάς η διαφήμιση του τόπου αυτού. Τον ίδιο «στόχο» έχουν όλοι οι ταξιδιωτικοί οδηγοί που κυκλοφορούν, με τη διαφορά ότι το συγκεκριμένο βιβλίο εστιάζει στο να εντυπωσιάσει τον αναγνώστη-ταξιδιώτη, καθώς του προτείνονται τοποθεσίες επιλεγμένες -άγνωστες πολλές φορές- στις οποίες συναντάται κάτι το «παράξενο». Το «παράξενο» των τοποθεσιών αυτών, εντοπίζεται ασφαλώς στην «εικόνα» τους, ενώ άλλες φορές έχει να κάνει με την ιστορία τους και ορισμένες φορές με την παράδοσή που διατηρούν. Σε πολλούς από τους προορισμούς που προτείνονται βεβαίως συνδυάζονται και τα τρία παραπάνω στοιχεία. Επίσης, ιδιαίτερα σημαντικό θεωρώ το γεγονός, ότι μέσα στον οδηγό της «Άγνωστης Πελοποννήσου» έχει τη δυνατότητα κανείς να γνωρίσει πολλές τοποθεσίες οι οποίες παραμένουν αδίκως παραμερισμένες από άλλους οδηγούς, εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν «εξερευνήθηκαν» όσο θα έπρεπε ώστε να εντοπισθούν τα ιδιαίτερά τους στοιχεία.
Ερ: Γιατί η σειρά ονομάζεται «Παράξενος Ταξιδιώτης»;
Απ: Ακριβώς επειδή εστιάζει στο «παράξενο» των τοποθεσιών που προτείνονται. Παραδείγματος χάριν, υπάρχουν εκκλησάκια τα οποία παρουσιάζονται στην «Άγνωστη Πελοπόννησο» με τοιχογραφίες απίθανης σπανιότητας για τα δεδομένα της υπόλοιπης Ελλάδας, ακριβώς επειδή είναι εμπνευσμένες από μερικά εντυπωσιακά ιστορικά ή λαογραφικά στοιχεία του τόπου τους. Το ίδιο παρατηρείται ωστόσο και στα υπόλοιπα γεωγραφικά διαμερίσματα, έχουν το δικό τους χρώμα σε κάθε τι και αυτό είναι κάτι σπουδαίο το οποίο προσπαθούμε από τη δική μας σκοπιά να φέρουμε στην επιφάνεια. Άλλες τοποθεσίες όπως προείπαμε, διατηρούν κάποια στοιχεία «παραξενιάς» εξαιτίας της ιδιαίτερης ιστορίας τους. Ως παράδειγμα θα μπορούσαμε να δώσουμε στους αναγνώστες σας το μνημείο της «Ορθίας Αρτέμιδος» στη Λακωνία, όπου στην αρχαιότητα πραγματοποιούνταν αγωνίσματα διόλου συνηθισμένα και αρκετά «σοκαριστικά». Άλλες φορές (πολύ σπανιότερα) παρουσιάζονται προορισμοί δίχως ιδιαίτερη ιστορία αλλά με πολύ πρωτόγνωρη «εικόνα». Ένα παράδειγμα αποτελεί ο λεγόμενος «Πύργος του Έηφελ» στη Μεσσηνία. Στο ίδιο «μοτίβο» πρόκειται να κινηθεί περίπου και η υπόλοιπη σειρά των οδηγών.
Ερ: Πιστεύετε ότι βοηθούν τον Έλληνα ταξιδιώτη βιβλία τέτοιου είδους;
Απ: Πιστεύω ότι τον βοηθούν σε μεγάλο βαθμό στο να γνωρίσει την ίδια την Ελλάδα διαμέσου των παράξενων ή άγνωστων στο ευρύ κοινό τοποθεσιών που του προτείνονται. Ένα βιβλίο σαν την «Άγνωστη Πελοπόννησο», εστιάζει κυρίως στο να εντυπωσιάσει τον αναγνώστη-ταξιδιώτη διαμέσου των παράξενων -οπτικά ή ιστορικά- προορισμών που του προτείνονται, ώστε να τον βοηθήσει να κάνει το βήμα «παραπέρα» προς μια πιο ολοκληρωμένη γνώση των φυσικών ή τεχνιτών μνημείων του γεωγραφικού διαμερίσματος με το οποίο καταπιάνεται.
Ερ: Ένα από τα θετικά του βιβλίου είναι ότι πέρα από τις προτάσεις αναφέρεστε και στην ιστορία του κάθε τόπου. Αλήθεια ενδιαφέρονται οι Έλληνες για τα ιστορικά μνημεία μας;
Απ: Αυτό έχει να κάνει σίγουρα με την παιδεία και την ηλικία του καθενός, αν και προσωπικά θεωρώ πως το μεγαλύτερο μέρος των Ελλήνων -λίγο ή πολύ- ενδιαφέρεται για τα ιστορικά μας μνημεία. Τη δυσκολία στο να έλθουν σε κοντινότερη επαφή μαζί τους, την εντοπίζω περισσότερο στην ταχύτητα και την ποιότητα των σύγχρονων ρυθμών της ζωής. Είναι χαρακτηριστικό νομίζω το γεγονός ότι οι περισσότεροι «αγγίζονται» από μια περιγραφή για κάποιο ιστορικό μνημείο την οποία θα διαβάσουν σε κάποιον ταξιδιωτικό οδηγό, θα δουν σε ένα ντοκιμαντέρ ή θα ακούσουν από κάποιον γνωστό τους. Είναι δεδομένο λοιπόν ότι χρειάζονται τα κατάλληλα ερεθίσματα για να ξεκινήσουν στον ελεύθερό τους χρόνο να ασχολούνται περισσότερο. Η ενασχόληση αυτή θα τους κάνει να τα αγαπήσουν περισσότερο, να τα δουν ως «ζώντες οργανισμούς» κατά έναν μεταφορικό τρόπο και σε καμία των περιπτώσεων ως νεκρά και άψυχα απομεινάρια κάποιου αδιάφορου παρελθόντος.
Ερ: Επειδή εντυπωσιάστηκα από τα μέρη που παρουσιάζετε αναρωτήθηκα αν είναι έτσι και στην πραγματικότητα.
Απ: Τα μέρη που παρουσιάζονται στο βιβλίο είναι όντως εντυπωσιακότατα ακόμη και για τους ανθρώπους που ζουν κοντά τους και τα έχουν κατά κάποιο τρόπο συνηθίσει, πόσο μάλλον για έναν ταξιδιώτη της Πελοποννήσου. Ας μην ξεχνάμε ότι το βιβλίο εστιάζει ξεκάθαρα στον εντυπωσιασμό του αναγνώστη, με σκοπό να του δώσει το κίνητρο για περαιτέρω ενασχόληση με τον τόπο μας και ασφαλώς την ιστορία του. Θεωρώ βέβαιο, ότι μερικοί από τους συντοπίτες σας που έχουν επισκεφθεί στο παρελθόν κάποια από τα πιο «διάσημα» μνημεία της «Άγνωστης Πελοποννήσου», όπως το «Κλήμα του Παυσανία» στην ορεινή Αχαΐα ή το δεντροσκέπαστο εκκλησάκι της «Αγίας Θεοδώρας» στην Αρκαδία, αντιλαμβάνονται ακριβώς το μέγεθος του εντυπωσιασμού για το οποίο σας μιλώ.
Ερ: Ποιο μέρος από την Πελοπόννησο σας αρέσει πιο πολύ;
Απ: Έχω θαυμάσιες αναμνήσεις από εκατοντάδες μέρη της Πελοποννήσου, κάτι που κάνει την ερώτησή σας αυτή να με φέρνει σε μια «όμορφη δυσκολία». Αγαπώ πολύ τη Μάνη και κυρίως κάποιους οικισμούς ή χωριά που ανήκουν στο κομμάτι της Λακωνίας, όπως το πυργοστόλιστο Φλομοχώρι που βρίσκεται κάτω από το βουνό του Σαγγιά και τους μικρούς οικισμούς που συναντά κανείς λίγο πριν φθάσει στον όρμο του Κάβο-Γκρόσο.
Ερ: Υπάρχει η σκέψη να εκδοθούν και άλλα βιβλία από αυτή τη σειρά;
Απ: Ασφαλώς. Προοπτική μας είναι να παρουσιάσουμε και να προτείνουμε στον αναγνώστη-ταξιδιώτη τοποθεσίες και μνημεία «παραξενιάς» από όλη την Ελλάδα. Η «Άγνωστη Αττική» αποτελεί τον επόμενο σταθμό του «Παράξενου Ταξιδιώτη» και πάρα πολύ σύντομα θα βρίσκεται στα βιβλιοπωλεία, ενώ ακολουθεί και ο αντίστοιχος τόμος για το γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας. Επίσης και τα εξαίρετα νησιά μας δεν πρόκειται να «μείνουν παραπονεμένα». Ο πλούτος τους σε τοποθεσίες και μνημεία άγνωστης στο ευρύ κοινό ιστορίας είναι τεράστιος.
Ερ: Οι νέοι που ταξιδεύουν στην Ελλάδα από ποιες πηγές ενημερώνονται για να επισκεφτούν ή να μείνουν σε ένα τόπο;
Απ: Η τηλεόραση και το διαδίκτυο αποτελούν σίγουρα την κύριες πηγές πληροφόρησης για τα ταξίδια των νέων εξαιτίας της έλλειψης κόστους και έπειτα έρχονται οι ταξιδιωτικοί οδηγοί για όσους ενδιαφέρονται να γνωρίσουν τον προορισμό τους καλύτερα. Η τηλεόραση ωστόσο, όπως είναι γνωστό στις περισσότερες των περιπτώσεων αναλώνεται σε ταξιδιωτικές πληροφορίες συνηθισμένες, ενώ το διαδίκτυο, παρά το γεγονός ότι βοηθά έως ένα βαθμό τον Έλληνα ταξιδιώτη, του παρέχει συνήθως πληροφορίες οι οποίες στερούνται τακτοποίησης.
Περί αλητείας Ιστορίες τρέλας που διαδραματίστηκαν στο κέντρο της Αθήνας. Μια παρέα μποέμ, ζωγράφοι, ποιητές, αλκοολικοί, αποτυχημένοι ηθοποιοί και καθ’ ολοκληρίαν απατεώνες μεταμορφώνουν τις δύσκολες στιγμές τους σε φάρσα.Περισσότερα
Τέσσερις εποχές Το μότο του βιβλίου είναι ένας στίχος του Ουάλας Στίβενς: "Η αρχική ιδέα γίνεται ο ερημίτης μέσα στις μεταφορές του ποιήματος". Η "αρχική ιδέα" στις "Τέσσερις εποχές", όμως, είναι δραστική. Η επίμονη αναψηλάφηση, που διασώζει μνημονικό υλικό, διαθέσεις και εικόνες: Φθινόπωρο του 1956 με καταιγίδα, Φθινόπωρο σε μια γαλλική λουτρόπολη, Καλοκαίρι στο Λουτράκι ή Καλοκαίρι συντροφιά με τους Μπράουν (πρόσωπα ενός σχολικού βιβλίου αγγλικών), Άνοιξη με εκδρομές και χορό, Χειμώνας "με ένα μικρό παιδί [...] κρυολογημένο [...] μέσα στα αιθέρια αρώματα του οινοπνεύματος, της καμφοράς και του …Περισσότερα
Νεφελώματα του χρόνου Τα ποιήματα της συλλογής χαρακτηρίζονται από εικόνες και συμβολισμούς που αναφέρονται στην πάλη με τον εαυτό μας, στην εξερεύνηση της αλήθειας, στη χαρά, στον έρωτα, στην οδύνη και εντέλει στην κατάκτηση της σοφίας στο ταξίδι της ψυχής.Περισσότερα
Λαγού μαλλί Ήξερε ο Νικολής πως ο καπετάνιος δεν είχε ιδέα από στεριανές μηχανές, από τροχοφόρα, μονάχα με άξονες και προπέλες έκανε τις δουλειές του πενηνταπέντε χρόνια τώρα, από τα δώδεκα του μέσα στο γριγρί, μες στο Ανάργυρος, μες στο Ιωάννης, ύστερα σ' έναν μπάτη εξάμετρο και τα τελευταία σαράντα στο Δεσποινιώ που απόμεινε η μόνη του παρηγοριά στη ζωή, μαζί ταξιδεύανε με όλους τους καιρούς, αβύθιστο σκαρί το Δεσποινιώ, όχι σαν τα τσόφλια τα καινούρια, όργωνε το Αιγαίο και το Ικαρία, οχτώ και δέκα ώρες δρόμο από το αγκυροβόλι του για να ρίξει τα παραγάδια, ο Πέτρος τρόμαζε και μόνο στη σκέψη, …Περισσότερα
Δεσποινίς Πελαγία Τα παράτησε όλα η Πελαγία από ανάγκη. Μαθηματικά, έρωτες, κοριτσίστικες απλές φαντασιώσεις, την πολυτέλεια να ονειρεύεται... Όλα. Έπρεπε να δουλέψει, για να βοηθήσει την οικογένεια να μεγαλώσει τα δύο αδέρφια της, που ήρθαν με καθυστέρηση δέκα χρόνων. Όμορφα και αρτιμελή. Ακριβώς το αντίθετο από κείνη. Η Πελαγία ξέχασε πως ήταν αδερφή τους κι έπαιξε ρόλο «ετεροθαλούς» μάνας, κι ας είχαν μάνα καθ' όλα άξια.Περισσότερα
