Αποχωρούν από τα σωματεία τους μεγάλοι εκδότες – βιβλιοπώλες

του Γιάννη Ν. Μπασκόζο

Αλλάζει ο χάρτης του βιβλίου

Αποχωρούν από τα σωματεία τους μεγάλοι εκδότες – βιβλιοπώλες

 

Πάνω από 20 μεγάλοι εκδότες και βιβλιοπώλες, ανώνυμες εταιρείες οι περισσότερες, αποχωρούν από τα σωματεία τους ΣΕΚΒ, ΣΕΒΑ και την ομοσπονδία τους ΠΟΕΒ σε μια προσπάθεια να χαράξουν νέους δρόμους για την προάσπιση των συμφερόντων του κλάδου τους. Είναι φανερό ότι η κρίση επιτάχυνε εξελίξεις που χρόνια τώρα έπαιρναν αναβολή ή συναντούσαν συνδικαλιστικά ή και ψυχολογικά ακόμα εμπόδια

Όμως η κατάσταση έφτασε στα μη περαιτέρω. Η πτώση του τζίρου, η έλλειψη ρευστότητας, το κλείσιμο της τραπεζικής εξυπηρέτησης με δάνεια ή προεξόφληση επιταγών έφερε τον κλάδο σε καθεστώς ασφυξίας. Όχι λίγοι εκδοτικοί οίκοι κινούνται «πέρα από το κόκκινο», εκατοντάδες επιταγές έχουν τεθεί εκτός κυκλοφορίας, φήμες δηλητηριάζουν την αγορά ότι μεγάλες επιχειρήσεις, εκδοτικοί οίκοι, βιβλιοπωλεία, διακινητές «σκέπτονται να καταφύγουν στην προστασία του πτωχευτικού άρθρου 99» και κανείς πια σε αυτόν τον μικρό αλλά κάποτε θαυματουργό κλάδο δεν είναι σίγουρος για το μέλλον.

Μέσα σε αυτόν τον ορυμαγδό η παλιά ιδέα για να μια πιο στιβαρή εκπροσώπηση του κλάδου φαίνεται να έχει ωριμάσει. Στα μέχρι σήμερα διοικητικά συμβούλια των δύο πρωτοβάθμιων σωματείων, ΣΕΒΑ και ΣΕΚΒ, αλλά και στην ομοσπονδία ΠΟΕΒ συμμετέχουν μικροί εκδότες, μερικοί μάλιστα από αυτούς έχουν χρόνια να εκδώσουν βιβλία, και είναι φυσικό να μην μπορούν να εκπροσωπήσουν έναντι της πολιτείας τα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρήσεων που είναι πια ανώνυμες εταιρείες. Η κρίση κλυδωνίζει τις επιχειρήσεις με 50 ή 100 εργαζόμενους ενώ μια μικρή επιχείρηση από 1- 3 εργαζόμενους μπορεί, πιθανόν, να αντισταθεί καλύτερα στις χρηματοοικονομικές πιέσεις.

Οι μεγάλοι εκδότες, που εκπροσωπούν σχεδόν ένα 80% του κλάδου σε τζίρο και τίτλους βιβλίων και τα μεγάλα βιβλιοπωλεία ως ανώνυμες εταιρίες είναι φυσιολογικό να έχουν διαφορετικά συμφέροντα, να μπορούν να κάνουν χρήση ευεργετικών νόμων και κυρίως να απευθυνθούν ως μια μεγάλη δύναμη προς την πολιτεία για τα συμφέροντά τους. Κι αυτά δεν είναι λίγα, από το ΦΠΑ έως τις Βιβλιοθήκες και από τα τραπεζικά προβλήματα έως τις Εκθέσεις Βιβλίων.
Τα σωματεία έχουν θορυβηθεί αλλά όπως σχολιάζει ένας μεγάλος εκδότης «μέχρι τώρα οι μικροί βολεύονταν με την ακινησία χωρίς να μπορούν να συμμετάσχουν στην επίλυση των προβλημάτων του κλάδου στο σύνολό τους». Βεβαίως τονίζει άλλος εκδότης «φταίμε κι εμείς που μέχρι τώρα νομίζαμε ότι ο καθένας θα τα καταφέρει μόνος του».

Πληροφορίες λένε ότι στις αρχές της εβδομάδας θα έχουμε ραγδαίες εξελίξεις στον χώρο και δεν είναι απίθανο να δούμε να ξημερώνει ένας διαφορετικός συνδικαλιστικός – επαγγελματικός χάρτης στην αγορά του βιβλίου.

 

www.tovima.gr

“Σημαντικότερη ακόμη κι από το ταλέντο είναι η σκληρή δουλειά ”

Ελένη Βαηνά

“Σημαντικότερη ακόμη κι από το ταλέντο είναι η σκληρή δουλειά ”


Η ίδια λέει πως το γράψιμο μπήκε στη ζωή της όταν κάποια στιγμή ένιωσε ασφαλής έχοντας τακτοποιήσει μια άνετη ζωή και με αμέτρητες εμπειρίες παρακαταθήκη. Τότε ήταν που άνοιξε ένας κρουνός και σχεδόν επιτακτικά ένιωσε την ανάγκη να βγάλει στο χαρτί τον εσωτερικό της κόσμο. Δεν είχε ιδέα πως θα μπορούσε να το κάνει αυτό και χρειάστηκε να σβήσει και να γράψει αρκετές φορές μέχρι να ολοκληρώσει το πρώτο της μυθιστόρημα αλλά τα κατάφερε. Εξάλλου τα βιβλία ήταν πάντα για εκείνη καταφύγιο και παρηγοριά όταν χρειαζόταν να πάρει βαθιές ανάσες για να ξεφύγει από μια πραγματικότητα που δεν της άρεσε. Σήμερα η Ελένη Βαηνά μας παρουσιάζει το νέο της βιβλίο «οι κλέφτες της ευτυχίας». Και εύχεται η Ελλάδα να ξεπεράσει τη βαθιά κρίση που την μαστίζει και όλοι να ζήσουν ειρηνικά προσφέροντας στα παιδιά μια υγιή κοινωνία.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΜΑΡΙΑ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ (MAG NEWS)

Ελένη μου μίλησε μου λίγο για σένα. Πώς ήταν τα παιδικά σου χρόνια; Εξ όσων γνωρίζω έχεις γεννηθεί στη Θεσσαλονίκη αλλά ζεις στην Αθήνα. Πώς προέκυψε αυτό;

Ξεκινάς με μια δύσκολη ερώτηση για μένα, τα παιδικά μου χρόνια δεν ήταν ανέμελα και χαρούμενα όπως θα έπρεπε νε είναι για όλα τα παιδιά, επειδή όμως δεν μου αρέσει να παραπονιέμαι θα πω ότι εκεί οφείλεται ίσως η δύναμη και η μαχητικότητα του χαρακτήρα μου, οι δυσκολίες εμένα τουλάχιστον με έκαναν να εκτιμήσω κάποια πράγματα περισσότερο και να διεκδικήσω το δικαίωμα μου σε μια ποιοτική ζωή. Στην Αθήνα βρέθηκα γιατί ως άνθρωπος έχω μια ανησυχία, ήθελα να ζήσω σε μια μεγάλη πόλη, με μεγαλύτερες ευκαιρίες, πιο έντονα ενδεχομένως και δε δίστασα να μετακομίσω και να ξεκινήσω σχεδόν από το μηδέν, δεν έχω μετανιώσει ποτέ, έζησα υπέροχα τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα.

Έχεις τελειώσει το Οικονομικό του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και τη Νομική του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. Το γράψιμο πότε και πώς μπήκε στη ζωή σου; Γράφεις από μικρή;

Σπούδασα γιατί είχα μια δίψα για μάθηση από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, η μόρφωση θεωρούσα ότι θα ήταν το εφόδιο και το εισιτήριο μου για μια καλύτερη ζωή, διάβαζα και πάρα πολύ λογοτεχνία, με ταξίδευε και με ενέπνεε , όμως δεν έγραφα από μικρή γιατί για μένα ήταν σε απόλυτη προτεραιότητα ο βιοπορισμός μου και αργότερα κάνοντας τα παιδιά μου σχετικά νέα έπρεπε να αφιερώσω χρόνο και για το μεγάλωμα τους. Όταν κάποια στιγμή ένιωσα ασφαλής έχοντας τακτοποιήσει μια άνετη ζωή και με αμέτρητες εμπειρίες παρακαταθήκη ,άνοιξε ένας κρουνός και σχεδόν επιτακτικά ένιωσα την ανάγκη να βγάλω στο χαρτί τον εσωτερικό μου κόσμο, δεν είχα ιδέα πως θα μπορούσα να το κάνω αυτό και χρειάστηκε να σβήσω και να γράψω αρκετές φορές μέχρι να ολοκληρώσω το πρώτο μου βιβλίο, είχα μια αμυδρή υποψία μόνο ότι ήταν κάτι που θα το έκανα γιατί στα φοιτητικά μου χρόνια όταν έμαθα να δακτυλογραφώ είχα γράψει ένα διηγηματάκι που χρόνια αργότερα όταν έπεσε στα χέρια μου το βρήκα συμπαθητικό.

Αν σου ζητούσα να σταχυολογήσεις κομμάτια της παιδικής σου ηλικίας που επηρέασαν ή εξακολουθούν να σε επηρεάζουν εν τη γενέσει ενός έργου, ποια θα ήταν αυτά;

Εξακολουθεί να με επηρεάζει η αγάπη μου για τη μάθηση , για μένα τα βιβλία ήταν καταφύγιο και παρηγοριά όταν χρειαζόταν να πάρω βαθιές ανάσες για να ξεφύγω από μια πραγματικότητα που δεν μου άρεσε. Με επηρέασε πολύ το περιβάλλον που μεγάλωσα, μια φτωχή γειτονιά με το μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών στο σπίτι να είναι εξαρτώμενο από πατεράδες και συζύγους που ήταν καθαρά θέμα τύχης αν θα ήταν καλοί και θα φέρονταν με σεβασμό και αγάπη, ίσως για αυτό όλες οι ηρωίδες μου κρατούν τη ζωή τους στα δικά τους χέρια.

Οι κλέφτες της ευτυχίας. Αυτός είναι ο τίτλος του νέου σου βιβλίου που κυκλοφόρησε πρόσφατα. Μίλησε μου λίγο γι' αυτό. Τι πραγματεύεται;

Καταρχήν από τη περίληψη φαίνεται ότι πρόκειται για την ιστορία τριών γυναικών , στην ουσία τρείς γενιές, μητέρα, κόρη, εγγονή και παράλληλα με τη μυθιστορηματική πλοκή ξετυλίγεται η ιστορία των τόπων όπου ζούσαν οι ηρωίδες , χωρίς να θέλω να ενταχτώ στη εξαιρετικά δύσκολη κατηγορία του ιστορικού μυθιστορήματος νομίζω ότι έκανα μια πολύ προσεκτική περιγραφή του τόπου αλλά και της ιστορικής περιόδου που τοποθετώ χρονικά τις ζωές των ηρωίδων μου. Ξέχωρα όμως από αυτό, το κεντρικό μήνυμα είναι ότι πέρα από κάθε αντιξοότητα, απώλεια, καταστροφή ατομική ή συλλογική ο άνθρωπος πρέπει να συνεχίσει απτόητος τη ζωή του κλέβοντας κάθε φορά κομμάτια ευτυχίας.

Τι ήταν εκείνο που σε ενέπνευσε για να το γράψεις; Γενικά από πού θα έλεγες ότι εμπνέεσαι τις ιστορίες σου; Εντάσσεις πρόσωπα και καταστάσεις της καθημερινότητας στα βιβλία σου; Από πού αντλείς συνήθως τη θεματολογία σου;

Κάθε βιβλίο έχει διαφορετική πηγή έμπνευσης, τα πρώτα δύο ήταν σύγχρονα και πηγή έμπνευσης ήταν δικά μου βιώματα αλλά και γεγονότα που έπεσαν στην αντίληψη μου και καθόρισαν άλλα λιγότερο και άλλα περισσότερο την ύπαρξη μου, το τρίτο μου βιβλίο όμως αναφέρεται σε μια ιστορική εποχή που δεν έχω ζήσει , με ήθη και έθιμα ίσως ξεπερασμένα που όμως θεωρώ ότι η γνώση του παρελθόντος και ειδικά της ιστορίας ,μας κάνει σοφότερους και καλύτερους στη διαχείριση του παρόντος. Θα έλεγα ότι αντλώ την έμπνευση μου από παντού και έχω στη κυριολεξία αμέτρητες ιδέες για μελλοντικά βιβλία, δυστυχώς δεν έχω τον ανάλογο χρόνο για να γράφω.

Αγγελική, Μαρίνα, Ελένη. Οι τρεις ηρωίδες σου. Πόσο ταυτίστηκες μαζί τους όταν έγραφες το βιβλίο; Γενικότερα, πόσο ταυτίζεσαι με τις ηρωίδες σου και πόσο δύσκολο είναι έπειτα να τις αποβάλεις για να αρχίσεις να γράφεις το επόμενο;

Δεν ξέρω καν αν ταυτίζομαι, τις δημιουργώ αλλά δεν έχω κανένα πρόβλημα να τις αποχωριστώ και να συνεχίσω στην επόμενη ιστορία μου με ολόφρεσκους ήρωες.

Τρεις γυναίκες όμορφες σαν νεράιδες που γεννήθηκαν μέσα σε πόλεμο, γνώρισαν την ορφάνια, γεύτηκαν την απόλυτη φτώχεια αλλά και τα αμύθητα πλούτη, αγαπήθηκαν και αγάπησαν με πάθος και, τελικά, έζησαν ακριβώς όπως θέλησε η καθεμιά. Ανέλαβαν τον έλεγχο του πεπρωμένου τους και το οδήγησαν με σταθερό χέρι, μέχρι που βρήκαν την ευτυχία… Πιστεύεις δηλαδή πως κάτι τέτοιο είναι εφικτό; Κάποιος άνθρωπος μπορεί πραγματικά να αναλάβει τον έλεγχο του πεπρωμένου του;

Πιστεύω στο πεπρωμένο αλλά επίσης πιστεύω ότι αρκετές φορές στη ζωή μας έχουμε βρεθεί σε σταυροδρόμια που έπρεπε να επιλέξουμε το δρόμο που θα πάρουμε, εκεί μετράει η τόλμη, η φιλοδοξία, η εργατικότητα, η εντιμότητα και μια σειρά ακόμη από χαρακτηριστικά που δεν θα μας οδηγήσουν στον εύκολο δρόμο γιατί με απόλυτη βεβαιότητα λέω σε όλες όσες θα διαβάσουν αυτή τη συνέντευξη ότι δεν υπάρχει εύκολος δρόμος για τη κατάκτηση των ονείρων μας, αν λοιπόν δειλιάσουμε ας μη κατηγορήσουμε το πεπρωμένο αλλά τη δική μας επιλογή, ας μη βαφτίζουμε τη δειλία πεπρωμένο αλλά και έτσι να είναι θα πω ότι δεν υπάρχει άνθρωπος χωρίς κάτι κακό να έχει συμβεί στη ζωή του, τι πάει να πει αυτό; Ότι θα εγκαταλειφτεί ακυβέρνητος στη κακιά τύχη; Δεν θα πολεμήσει; Δεν θα ξανασηκωθεί να συνεχίσει το δρόμο του; Κατά τη δική μου άποψη λοιπόν μπορεί να αναλάβει τον έλεγχο του πεπρωμένου αρνούμενος να το αποδεχτεί όταν δεν του αρέσει και εφόσον προσπαθεί να κάνει αυτά που επιθυμεί.

Έχεις φανταστεί ποτέ σου κάποιο βιβλίο σου να γίνεται σειρά; Πώς θα αντιδρούσες σε αυτό;

Υπάρχει κανένας που γράφει βιβλία και δεν το έχει φανταστεί αυτό; Φυσικά θα χαιρόμουν.

Ποιο από τα βιβλία σου θεωρείς το αγαπημένο σου;

Ρωτάς ποτέ μια μητέρα ποιο από τα παιδιά της αγαπάει πιο πολύ; Αδύνατον να τα ξεχωρίσω, είναι όλα αγαπημένα μου.

Νιώθεις απόλυτα ελεύθερη κατά τη συγγραφή των έργων σου ή μήπως υπάρχουν φορές που αισθάνεσαι ότι εισβάλουν στο κείμενο, παρά τη θέλησή σου, επιρροές από προγενέστερα αναγνώσματά σου;

Επιρροές έχω σίγουρα αλλά δεν εισβάλουν με το έτσι θέλω, έχοντας κάνει κτήμα μου τη γνώση μπορώ να διυλίζω στο μυαλό μου και να παίρνω απόσταγμα κάθε φορά, αυτό το απόσταγμα θεωρώ ότι χρωματίζει ή έστω επηρεάζει τα γραφόμενα μου.

Έχεις δεχτεί κατά καιρούς αρκετές καλές κριτικές για τα προηγούμενα βιβλία σου. Φαντάζομαι όμως πως θα σου έχει τύχει να ακούσεις και κάποιες αρνητικές κριτικές.. Πώς τις αντιμετωπίζεις;

Οι καλές κριτικές με κάνουν να χαίρομαι, οι κακές κριτικές με κάνουν καλύτερη.

Πως σχολιάζεις τη μαζικά εκφραζόμενη - ιδίως τα τελευταία χρόνια - επιθυμία πολλών ανθρώπων να συγγράψουν και κυρίως να εκδώσουν κάποιο έργο τους;

Δεν τη σχολιάζω, θεωρώ δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να γράφει ότι θέλει και εφόσον βρεθεί και εκδότης να το εκδώσει όλα καλά, διαβάζω τα πάντα και βγάζω τα δικά μου συμπεράσματα, αν μου αρέσει κάτι ψάχνω και τα υπόλοιπα βιβλία του αν όχι το βάζω στη βιβλιοθήκη μου μαζί με τα υπόλοιπα βιβλία.

Πέρα από το ταλέντο, το οποίο αναμφισβήτητα πρέπει κάποιος να διαθέτει για να γίνει συγγραφέας, ποια άλλα, κατά την γνώμη σου, αποτελούν σημαντικά εφόδια για να επιτύχει;

Σημαντικότερο ακόμη και από το ταλέντο είναι η σκληρή δουλειά, ένα μεγάλο ταλέντο μπορεί να χαθεί, κάποιος όμως με πολύ λιγότερο ταλέντο που με επιμονή δουλεύει, το καλλιεργεί και μέρα με τη μέρα βελτιώνεται δεν πρόκητε να χαθεί ποτέ.

Η συγγραφή ως διαδικασία για σένα είναι θέμα έμπνευσης ή ωραρίου; Γράφεις άτακτα και μόνο όταν μέσα σου υπερχειλίζει η ανάγκη ή ακολουθείς πιστό καθημερινό πρόγραμμα προσήλωσης στο πληκτρολόγιο;

Ανάλογα με την εποχή, θα έλεγα ότι γράφω άτακτα γιατί έχω μεγάλο φόρτο υποχρεώσεων αλλά και ανάλογα με τα κέφια μου , σίγουρα δεν είναι με ωράριο ή με καθημερινό πρόγραμμα. Μόνο όταν ένα βιβλίο είναι υπό έκδοση η συνεργασία μου με την επιμελήτρια ακολουθεί πρόγραμμα για να μην παρατραβάει και την κουράσω.

Τελικά είναι ισχυρό το αναγνωστικό κοινό στην Ελλάδα; Κάποιοι λένε ότι ως λαός δεν έχει καλή σχέση με την ανάγνωση.

Δεν έχω ιδέα, ειδικά στις μέρες μας που ο ελληνικός λαός έχει χάσει τον ύπνο του με όλα αυτά που συμβαίνουν.

Πιστεύεις ότι το μέλλον της λογοτεχνίας βρίσκεται στα ηλεκτρονικά βιβλία ή οι αναγνώστες θα παραμείνουν εραστές της μυρωδιάς του χαρτιού;

Επίσης δεν έχω ιδέα, εγώ πάντως δεν μπορώ να διαβάσω αν δεν είναι σε χαρτί, ακόμη και άρθρα που κατέβαζα από το ίντερνετ πρώτα τα τύπωνα και μετά τα μελετούσα.

Από την εμπειρία σου στο χώρο, πόσο δύσκολο είναι ένας νέος συγγραφέας να επιτύχει την έκδοση του πρώτου του μυθιστορήματος από κάποιον εκδοτικό οίκο; Πόσο δύσκολο ήταν για σένα;

Δεν ξέρω σήμερα τι γίνεται γιατί τα πράγματα έχουν δυσκολέψει σε όλους τους τομείς, για μένα πάντως ήταν πολύ εύκολο, άφησα ένα αντίγραφο του πρώτου μου βιβλίου και σε μια βδομάδα μου τηλεφώνησαν και υπέγραψα το συμβόλαιο μου.

Γράφεις κάτι τώρα;

Έχω ξεκινήσει κάτι αλλά επειδή δουλεύω πολύ δεν έχω χρόνο να αφιερώσω τουλάχιστον όσο θα ήθελα.

Τα μελλοντικά σου σχέδια;

Δεν ξέρω αν μπορώ να σχεδιάσω κάτι σε αυτό το περιβάλλον αβεβαιότητας, κανείς αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα δεν μπορεί να είναι βέβαιος για το τι του ξημερώνει, απλά και εγώ όπως και οι ηρωίδες μου λέω πως ότι συμβεί θα το αντιμετωπίσω. Είμαι όμως πολύ λυπημένη γιατί δυστυχώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο από ανικανότητα κυρίως αλλά και τεράστια οικονομικά σκάνδαλα αυτών που μας κυβερνούσαν και μας κυβερνούν ακόμη. Επίσης είμαι πολύ θυμωμένη με την συμπεριφορά , την αδιαφορία, την έλλειψη στοιχειώδους ευθιξίας, την συγκάλυψη και τελικά την απαξίωση όλων των στοιχειωδών ηθικών αρχών από τους κυβερνώντες μας ενώ την ίδια ώρα η πλειοψηφία του ελληνικού λαού αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης.

Τι εύχεσαι;

Εύχομαι ο τόπος μου να ξεπεράσει τη βαθιά κρίση που τον μαστίζει και όλοι να ζήσουμε ειρηνικά προσφέροντας στα παιδιά μας μια υγιή κοινωνία, έναν κόσμο νοικοκυρεμένο, εύχομαι επιτέλους να διδαχτούμε από την ιστορία. 

 www.themagnews.com