Χρώματα του κόσμου

Της Ελένης Κορόβηλα

Επιλογές από πρόσφατα βιβλία μεταφρασμένης λογοτεχνίας

Μια βόλτα στα βιβλιοπωλεία θα σας πείσει: Τα βιβλία ξένης λογοτεχνίας που μεταφράζονται πια στη χώρα μας είναι περισσότερα από ποτέ. Δεν είναι όμως μόνο θέμα ποσότητας:

Τόσο οι επιλογές των εκδοτών, που γνωρίζουν πια καλά τις αγορές της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών, όσο και το γεγονός ότι πια διαθέτουμε στη χώρα μας πολλούς μεταφραστές ικανούς και επαρκείς, έχουν ως αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να είναι πρακτικά αδύνατον να διαβάσει κανείς όλα τα σημαντικά βιβλία που εκδίδονται ή επανεκδίδονται.

Αρχίζοντας από τη σειρά με τους νομπελίστες των εκδόσεων Καστανιώτη, ένα σημαντικό βιβλίο της παγκόσμιας λογοτεχνίας, που βρίσκεται σχεδόν πάντοτε στην πρώτη εικοσάδα σε όλες τις έγκυρες λίστες με τα καλύτερα μυθιστορήματα του 20ου αιώνα, μόλις επανεκδόθηκε σε νέα μετάφραση. Ο λόγος για το «Το χρυσό σημειωματάριο» της γεννημένης στο Ιράν βρετανίδας Ντόρις Λέσινγκ, που αφηγείται την ιστορία της Άννας Βουλφ, μιας χωρισμένης μητέρας και μυθιστοριογράφου. Συναρπαστική περιγραφή μιας γυναίκας σε αναζήτηση προσωπικής και πολιτικής ταυτότητας, αντιμέτωπης με το τραύμα της συναισθηματικής απόρριψης και της σεξουαλικής προδοσίας.

Τον, επίσης Βρετανό, Τζόναθαν Κόου τον γνωρίσαμε πριν από δέκα χρόνια με το πληθωρικό και οξυδερκές «Τι ωραίο πλιάτσικο». Έκτοτε, έχουν κυκλοφορήσει έξι ακόμη μυθιστορήματά του, με το φετινό να είναι αναμφίβολα ένα από τα καλύτερά του. Στο «Ο ιδιωτικός βίος του Μάξουελ Σιμ» (εκδ.Πόλις) περιγράφεται η δυστοκία ενός 48χρονου σε κρίση. Ελπίζοντας σε μια καινούργια αρχή, αποδέχεται μια επαγγελματική πρόταση που θα τον οδηγήσει σε ένα μεγάλο ταξίδι, από το Λονδίνο έως το βορειότατο άκρο του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλάζοντας για πάντα τον τρόπο που βλέπει τη ζωή του και το παρελθόν του.

Στην «Κάθαρση» (εκδ. Τόπος) της Σόφι Όλανεν (βλ. φωτό) στο προσκήνιο βρίσκονται γυναίκες σε κρίση, σε μια χώρα επίσης σε κρίση, στην Εσθονία. Η καθημερινότητα μιας ηλικιωμένης γυναίκας ταράσσεται όταν μια εικοσάχρονη κοπέλα, η Ζάρα, θύμα του εμπορίου λευκής σάρκας, βρίσκεται λιπόθυμη στην αυλή της. Η συνάντηση αυτή φέρνει στο μυαλό της ηλικιωμένης μνήμες από τον τραγικό έρωτα των νεανικών της χρόνων.  Το βιβλίο τιμήθηκε με τογαλλικό βραβείο Femmina για το 2010. 

Λίγο πιο βόρεια, στη Σουηδία, η Λίντα, κόρη του γνωστού μας ντετέκτιβ Κούρτ Βάλαντερ έχει αρχίσει να βαριέται. Όμως η ανία της δεν κρατάει πολύ γιατί θα εμπλακεί στην εξαφάνιση της παιδικής φίλης της Άννας.

Κανείς δεν πιστεύει ότι κάτι σοβαρό έχει συμβεί στη νεαρή κοπέλα. Όταν όμως στην υπόθεση θανάτωσης ζώων την οποία ερευνά ο πατέρας της εμφανίζεται το όνομα της Άννας, τα πράγματα γίνονται πιο επικίνδυνα. Ο γνωστός συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων Χένινγκ Μανκέλ με το «Πριν πέσει η παγωνιά» (εκδ. Ψυχογιός) εγκαινιάζει μια καινούργια σειρά δίνοντας το λόγο στη νέα γενιά.

Ωστόσο, το πιο έξυπνο και σπιρτόζικο αστυνομικό της σαιζόν έρχεται από τη Γερμανία. Η Λέονι Σουάν με το «Ξύπνημα των αμνών» (Μεταίχμιο) γράφει ένα ευχάριστα διαφορετικό βιβλίο γεμάτο χιούμορ, μυστήριο και φιλοσοφική διάθεση. Ένας ιρλανδός βοσκός, ο Τζορτζ Γκλεν, που διάβαζε στα πρόβατά του κάθε βράδυ ροζ λογοτεχνία και αστυνομικά -μέσα από αυτά γνωρίζουν τα αισθήματα των ανθρώπων!- δολοφονείται. Τα πρόβατα ­–που δεν μασάνε κουτόχορτο– αποφασίζουν να εξιχνιάσουν το φόνο. Τα υπόλοιπα τραγελαφικά, επί… χάρτου.

Πίσω στην Αγγλία και πάλι, μόνο που αυτή τη φορά ο συγγραφέας γίνεται… ήρωας. Στο μυθιστόρημα του Τζάιλς Μπράντρεθ «Ο Όσκαρ Ουάιλντ και οι δολοφόνοι στο μισοσκόταδο» (εκδ. Κέδρος) ο γνωστός λογοτέχνης θαβρεθεί όλως τυχαίως μπροστά στο πτώμα ενός δεκαεξάχρονου αγοριού μέσα σ' ένα δωμάτιο υπό το φως των κεριών, σε κάποιον από τους πίσω δρόμους του Ουέστμινστερ. Ακολουθώντας τη μέθοδο του δασκάλου Σέρλοκ Χολμς προσπαθεί να εξιχνιάσει το μυστήριο της δολοφονίας του Μπίλι Γουντ και των άλλων παράξενων θανάτων που ακολουθούν. Έτερος ήρωας του βιβλίου, ο εμπνευστής του Σέρλοκ Χολμς, ο συγγραφέας Άρθουρ Κόναν Ντόιλ. Τι άλλο να θελήσει κανείς; Καλές αναγνώσεις.

www.bookpress.gr

Το ΕΚΕΒΙ προτείνει σε συγγραφείς .....

Κώστας Κατσουλάρης

 

Διαβάζω: “Σηκώθηκα και άνοιξα το παράθυρο. Ο κόσμος μού φάνηκε οικείος και απρόσμενα φιλικός.” Είναι η πρώτη φράση από το πρώτο μου βιβλίο, της νουβέλας “Ιστορίες από τον αφρό” που γράφτηκε το 1996 (διάολε, 15 χρόνια πριν!) και κυκλοφόρησε το 1997 από την Εστία. Σκέφτομαι ότι η φράση αυτή, τόσο απλή και καθαρή, εκφράζει ακόμη και σήμερα την άποψή μου για τη λογοτεχνία. Η συγγραφή μπορεί να είναι μια ευτυχής συνάντηση με τον κόσμο, με την πραγματικότητα. Μπορεί να είναι μια απόπειρα συμφιλίωσης, και όχι σύγκρουσης. Διαβάζω παρακάτω, την καταληκτική παράγραφο, του πρώτου κεφαλαίου του πρώτου μου βιβλίου: “Σηκώθηκα έτοιμος για μάχη. Κοίταξα έξω από το παράθυρο και, αφού διαπίστωσα πως ο εχθρός δεν είχε ακόμη φανεί στον ορίζοντα, κατευθύνθηκα προς την κουζίνα να φτιάξω καφέ. Πίνοντας τον καφέ, κι έχοντας ήδη ανάψει το δεύτερο τσιγάρο, συνειδητοποίησα με χαρά και κάποιο τρόμο μαζί πως δεν είχα τίποτα να κάνω σήμερα. Η συνθήκη αυτή είναι πάντα μια ευκαιρία να κάνεις κάτι. Την άδραξα και ξεκίνησα να γράφω: Χιονίζει από χθες μα δε λέει να το στρώσει. Γύρω στις έντεκα…”. Σήμερα νοσταλγώ εκείνες τις άδειες μέρες, όταν το τίποτε αποτελούσε πραγματικά συνθήκη να κάνω κάτι. Σήμερα το γράψιμο, το αθώο, πρωτογενές γράψιμο, στριμώχνεται ανάμεσα σε δεκάδες μικρές πραγματικότητες, άρθρα, κριτικές, μεταφράσεις, σεμινάρια, υποχρεώσεις, παιδιά, γιατροί, σκυλιά κι εμβόλια. Κάθε συγγραφέας οφείλει να οργανώσει την δική του απόδραση. Να γίνει, με ένα τρόπο, αόρατος. Ιδού η ρόδος.

Περιοδικό ΔΙΑΒΑΖΩ Ιανουάριος 2011

Το πρώτο Διαβάζω μιας δύσκολης και καθοριστικής χρονιάς μόλις κυκλοφόρησε. Ευχόμαστε να είναι μια καλή και δημιουργική χρονιά για το χώρο του βιβλίου και ελπίζουμε για καλύτερες μέρες.

Συζήτηση: Τι διαβάζουν τα παιδιά των δωματίων;

Η Ιωάννα, η Μαριαλένα και ο Ιωάννης, μαθητές της πέμπτης δημοτικού, μιλούν με το δάσκαλό τους για τα βιβλία, τους ήρωες, τις ιστορίες, τις εικόνες, και εξηγούν γιατί το διάβασμα έχει γίνει τόσο δύσκολη υπόθεση γι’ αυτά.

Αφιέρωμα: Γιατί αρέσει η παραλογοτεχνία;

Εδώ και χρόνια η παραλογοτεχνία έχει το δικό της κοινό. Τι είναι αυτό που την καθιστά γοητευτική και τι αναζητά ο αναγνώστης σε αυτήν; Ο Κώστας Μαυρουδής, η Ρέα Γαλανάκη, ο Γιώργος Ξενάριος και ο Γιώργος Δαρδανός δίνουν τη δική τους εκδοχή.

Ρεπορτάζ

Ύστερα από κυοφορία πολλών ετών, το Υπουργείο Πολιτισμού ανακοίνωσε το πλαίσιο μιας εθνικής πολιτικής για το βιβλίο που περιλαμβάνει ορισμένες σημαντικές προτάσεις, εστιασμένες σε 4 άξονες: παιδί, νέοι δημιουργοί, ψηφιοποίηση και νέες τεχνολογίες, προβολή του ελληνικού βιβλίου στο εξωτερικό.

Συνέντευξη – «Ο Καβάφης είναι η ποιητική έκφανση της ιερότητας»

Ο μεταφραστής του Καβάφη Ευάγγελος Σαχπέρογλου μιλάει στην Αντιγόνη Κατσαδήμα για τις προκαταλήψεις, τις ιδέες, τις αγάπες που ακολουθεί κάθε μεταφραστής, για το πού στηρίζεται για τις δικές του μεταφράσεις, ποιες είναι οι αντιρρήσεις που κατά καιρούς έχει συναντήσει από ακαδημαϊκούς και για την έκδοση The Collected Poems σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ωνάση.

Κριτικές παρουσιάσεις

Ο Αλέξης Ζήρας μιλάει για την Κλαίτη Σωτηριάδου (Μπονζάι), ο Γιώργος Ξενάριος για τον Μισέλ Φάις (Πορφυρά γέλια), ο Γιώργος Περαντωνάκης για την Ιωάννα Καρυστιάνη (Τα σακιά), ο Φίλιππος Φιλίππου για την Αγαθή Δημητρούκα (Πουλάμε τη ζωή, χρεώνουμε το θάνατο), η Αντιγόνη Κατσαδήμα για την Έρση Σωτηροπούλου (Η φάρσα).

Βιβλιοθήκες

Ο Νάσος Χριστογιαννόπουλος μας μεταφέρει στο βιβλιοπωλείο «Δεύτερο χέρι» που βρίσκεται στο κέντρο των Βρυξελλών. Ένα βιβλιοπωλείο με άριστη οργάνωση, με κατάταξη των τίτλων ανά θεματικές, με εκδόσεις στα γερμανικά, στα ιταλικά, στα ρωσικά, ακόμα και στα ελληνικά. Ένα βιβλιοπωλείο που μας ωθεί να εκτιμήσουμε τα μεταχειρισμένα βιβλία και να αναλογιστούμε όσους δεν μπορούν να αποκτήσουν ούτε αυτά.

Στο τεύχος ακόμα θα βρείτε όλες τις μόνιμες στήλες: σχόλια, από μήνα σε μήνα, courier, θερμιδωριανά οξύτονα, ζενερίκ, ως αναγνώστης, για τα παιδιά, χωρίς προϋπηρεσία, comics, ο περιοδεύων, κριτικογραφία, ευπώλητα, βιβλιοπαρουσιάσεις.
www.captainbook.gr