Τρίτη 1 Φεβρουαρίου 2011

Μενέλαος Λουντέμης : 34 χρόνια απουσίας

Της Ελευθερίας Δρέπα
 
Υπάρχει θέση στη σκέψη μας, υπάρχει χώρος στις κουβέντες μας για ένα σπουδαίο Έλληνα πεζογράφο που ''έφυγε'' πριν από 34 χρόνια;
Ο Μενέλαος Λουντέμης άφησε την τελευταία του πνοή στις 22 Ιανουαρίου 1977, ενώ οδηγούσε. Τι  τραγική ειρωνεία! Η καρδιά που θα 'λεγες πως βαστούσε χρόνια την πένα του, αυτή η ίδια καρδιά τον είχε προδώσει...
Το πραγματικό του όνομα ήταν Δημήτρης Βαλασιάδης. Προσφυγόπουλο από την Αγία Κυριακή της Κωνσταντινούπολης.Το ψευδώνυμό του το πήρε από το Λούντα, παραπόταμο του Εδεσσαίου, όπου συνήθιζε παιδί να περνά πολλές ώρες. Έζησε σκληρά παιδικά χρόνια, υποχρεώθηκε στη βιοπάλη και την περιπλάνηση ανά την Ελλάδα, στοιχείο που θα εμπνεύσει αργότερα τη λογοτεχνική του παραγωγή Έγραψε περίπου 50 βιβλία. Το 1938 τιμήθηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο για το μυθιστόρημά του  «Τα πλοία δεν άραξαν». Στη διάρκεια του πολέμου έλαβε μέρος στην Αντίσταση κι ο Εμφύλιος τον βρήκε στην εξορία. Το 1956 δικάστηκε για το βιβλίο του «Βουρκωμένες μέρες», ενώ δυο χρόνια αργότερα κατέφυγε στη Ρουμανία. Το 1962 του αφαιρέθηκε η ελληνική ιθαγένεια. Στην Ελλάδα επέστρεψε το 1975...
Το '' Ένα παιδί μετράει τ' άστρα'' το διάβασα στα δεκατρία μου. Σίγουρα δεν κατάλαβα και πολλά τότε. Στην πραγματικότητα το Λουντέμη τον ''συνάντησα'' ,τον ''ανακάλυψα'' σε αρκετά μεγάλη ηλικία, στα εικοσιένα. Κι ήταν τότε που τα βιβλία του είχαν γίνει, θαρρείς, η φυσική προέκταση των χεριών μου. Κοιμόμουν, ξυπνούσα, βάδιζα κι η σκέψη μου,  η έγνοια μου όλη, ήταν ο ίδιος κι ό,τι είχε γράψει. Το πάθος, η αμεσότητα, ο λυρισμός, η αγάπη στους ωραίους αγώνες και τον άνθρωπο, ο ιδανικός έρωτας, όλα στοιχεία του σπουδαίου έργου του και της ψυχής του. Την ώρα που «ανοίγει την καρδιά του και τις καρδιές των άλλων».
Παρόλο που πολλά πράγματα έχουν απομυθοποιηθεί πια κι άλλα τόσα έχουν μπει στη θέση που τους ταιριάζει, ο Μενέλαος Λουντέμης εξακολουθεί να είναι για μένα ο αγαπημένος μου- ο λατρεμένος μου συγγραφέας.
Όταν το 1996 σε μια εκδρομή στην Έδεσσα, επισκέφτηκα το χωριό Εξαπλάτανος, βρέθηκα μπροστά σε ένα πραγματικά  αποκαρδιωτικό θέαμα. Ένα σπίτι ερείπιο, ξεχασμένο, σε απόλυτη αποσύνθεση, με μια σκεπή έτοιμη να καταρρεύσει, με σπασμένα τζάμια, βγαλμένη πόρτα - είχε μετατραπεί σε έναν αληθινό σκουπιδότοπο. Στην πρόσοψή του όμως μια επιγραφή έστεκε ασάλευτη με κεφαλαία γράμματα: ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΜΕΝΕΛΑΟΥ ΛΟΥΝΤΕΜΗ. Σιωπή κι ύστερα απόγνωση. Πώς γίνεται το σκοτάδι να νικάει το φως; Κι εγώ που νόμιζα πως το αντίθετο συμβαίνει...
Ο Μενέλαος Λουντέμης, ωστόσο, αυτό το αιώνιο τρυφερό παιδί που μετράει τ' άστρα κουτσαίνοντας, συνεχίζει να ζει μέσα από τα βιβλία του και ν' απευθύνεται σ' όποιον ονειρεύεται ν' αλλάξει τον κόσμο, κάνοντας αρχή από τον ίδιο τον εαυτό του...

1 σχόλιο:

  1. Πολύ όμορφο! Φυσικά υπάρχει και πάντα θα υπάρχει θέση στη σκέψη μας για έναν συγγραφέα σαν τον Λουντέμη - που κι εγώ γνώρισα το έργο του σε μεγάλη ηλικία. Όσο για το σπίτι... εδώ με το ζόρι κατάφεραν να σώσουν το σπίτι όπου έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του και πέθανε ο Κωστής Παλαμάς... τι να λέμε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...
Προσαρμοσμένη αναζήτηση