«Είμαι Ελληνίδα, γι΄ αυτό τα χώνω στην Ελλάδα»

Γράφει η Ρούλα Γεωργακοπούλου

Εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ"

Κάθε μυθιστόρημά της είναι γροθιά στο στομάχι της ελληνικής κοινωνίας κι ας την παρακολουθεί από μακριά, από την Οξφόρδη όπου χρόνια τώρα διδάσκει Νεοελληνική Λογοτεχνία. Φέτος μας παραδίδει το πορτρέτο ενός εφήβου που γίνεται κανίβαλος

Γέννημα- θρέμμα της Κρήτης, η Ελένη Γιαννακάκη με το τρίτο μυθιστόρημά της «Σναφ», οδηγεί τη θεματική της κατευθείαν στην καρδιά του κακού. Στην ιστορία ενός παιδιού που σε μια έξαρση της εφηβείας του θα γινόταν βιαστής, παιδεραστής και φονιάς από πάνω. Κι όμως, ο Μανούσος με την κουλτουριάρα μαμά και τον ματσωμένο μπαμπά θα μπορούσε να είχε άλλη εξέλιξη αν δεν οργάνωνε μαζικό βιασμό με πειραματόζωο ένα μεταναστάκι, αν το όργιο δεν γύριζε σε φονικό, αν η μικρή κοινωνία δεν είχε την ευελιξία να κουκουλώσει το έγκλημα κι αν η σύγχρονη τέχνη δεν ήταν τόσο χαλαρή και άνετη απέναντι στην αισθητική και στη μυρωδιά του αίματος. Συναντήσαμε τη συγγραφέα σε ένα τυπικό καφενείο του κέντρου.

Ζείτε χρόνια στην Αγγλία. Πώς τα καταφέρνετε και οι έλληνες μικροαστοί ήρωές σας είναι τόσο «ενημερωμένοι» ως προς τη συμπεριφορά και τις συνήθειες;

Γιατί ενημερώνομαι κι εγώ. Εντάξει, είμαι ελληνίδα του εξωτερικού αλλά φροντίζω να είμαι πάρα πολύ κοντά σε ό,τι συμβαίνει στην Ελλάδα. Τα καλοκαίρια στην Κρήτη βλέπω τα παιδιά των φίλων μου, μιλάω πολύ μαζί τους, προσπαθώ να καταλάβω τι τους απασχολεί, τι σκέφτονται, τι μπορεί να κρύβουν. Παρατηρώ πώς κινούνται οι οικογένειες. Διαβάζω πολύ ελληνικές εφημερίδες. Ελληνική τηλεόραση βλέπω λίγο, απλώς για να έχω υλικό. Με ενοχλεί πολύ η τηλεόραση στην Ελλάδα. Δεν μπορώ να δω ειδήσεις με τίποτα. Οι πληροφορίες μου για την τηλεόραση πάντως είναι διαμεσολαβημένες μέσα από τη Διαμαντάκου, παραδείγματος χάριν.

Γιατί τόσο κοινωνικά θέματα; Γιατί δεν διαλέξατε ένα συμβολικό ελληνικό σύμπαν σαν του Καρνέζη π.χ., ή το κοσμοπολίτικο της Κολλιάκου και της Δημητρακάκη;

Και αυτοί ζουν και εργάζονται στη Μεγάλη Βρετανία. Γιατί επιμένετε ελληνικά;

Είμαι Ελληνίδα και ως Ελληνίδα νομίζω ότι έχω το δικαίωμα να τα σούρω στην οικογένειά μου- όπως τα σούρνω στα παιδιά μου όταν δεν μου αρέσει κάτι- ή, εν πάση περιπτώσει, αν δεν τό ΄χω αυτό το δικαίωμα, το παίρνω μόνη μου.

Ο Μανούσος, ο έφηβος ήρωας του τελευταίου βιβλίου σας, εθίζεται στη βία μέσα από το Second life και άλλα ιντερνετικά παιχνίδια. Ασκείτε κριτική στο κόλλημα της νεολαίας μ΄ αυτά;

Ασφαλώς και κάνω κριτική. Από την άλλη, το Ιντερνετ είναι η πραγματικότητα. Είναι μια επανάσταση. Μ΄ αυτή θα ζήσουμε. Το βλέπω κι απ΄ τα παιδιά μου. Το θέμα είναι πώς οι νέοι θα γίνουν πιο επιλεκτικοί στον τρόπο που χειρίζονται το Διαδίκτυο. Εγραψα την ιστορία του Μανούσου για να κάνω μια προβολή στο μέλλον και να δω πού μπορεί να πάει αυτή η γενιά. Εναυσμα για την ιστορία ήταν το παιδί κάποιων γνωστών μου. Δεν θα πω σε ποια πόλη συνέβη, σύμφωνα όμως με τα λεγόμενα της μητέρας του, ο μικρός όταν έμαθε ότι κάπου ένα αυτοκίνητο πήρε φωτιά καβάλησε το ποδήλατο και έτρεξε ώς εκεί για να «δει». Είπε ότι είναι μοναδική ευκαιρία στη ζωή του να δει live αυτό που θα δείξει το βράδυ η τηλεόραση. Ενα παιδί δώδεκα - δεκατριών χρονών να θέλει να δει ανθρώπους που καίγονται... Αυτό εμένα με σοκάρει.

Ενας έφηβος πώς γίνεται κανίβαλος;

Είναι έμφυτο. Ο Μανούσος μέσα από κάποιες συγκυρίες έφτασε εκεί που ο καθένας θα μπορούσε να φτάσει. Αυτό είναι που θέλω να πω μέσα από το βιβλίο. Δεν με ενδιαφέρει να φτιάξω μια ψυχοπαθολογική προσωπικότητα. Πήγαν να κάνουν ένα όργιο. Τους ξέφυγε η κατάσταση και έφτασαν στον φόνο. Προσπάθησα να κάνω έναν παραλληλισμό της αγριότητας μέσα στον πολιτισμό και εκτός πολιτισμού.

Τι θα λέγατε σε ένα παιδί; Κάποιο political correct παραμύθι όπου ο λύκος είναι γκαφατζής, γλυκούλης σχεδόν λούτρινος ή ένα από τα παραμύθια του Περό πουστάζουν αίμα;

Φυσικά θα έλεγα του Περό γιατί πιστεύω ότι τα σκοτεινά ένστικτα υπάρχουν στον κάθε άνθρωπο. Το θέμα είναι πότε το ζωώδες και το απάνθρωπο βρίσκει έδαφος για να βγει στην επιφάνεια. Αν στην κουλτούρα μας απενοχοποιήσουμε όλα τα σκοτεινά ένστικτα, τότε τους δίνουμε το ελεύθερο να βγουν στην επιφάνεια. Αυτό βέβαια δεν θα συμβεί σε όλους τους ανθρώπους. Είναι θέμα προσωπικότητας, είναι θέμα οικογένειας, είναι θέμα πολιτισμού, είναι θέμα πολλών παραγόντων.

Τα παιδιά σας είναι κοντά στην ηλικία των ηρώων του «Σναφ». Διάβασαν το βιβλίο;

Τα παιδιά μου δεν διαβάζουν κανένα βιβλίο. Ο γιος μου δυσκολεύεται με τη γραπτή ελληνική γλώσσα και η κόρη μου, που διαβάζει ελληνικά, φαντάζομαι ότι δεν θέλει να ξέρει τι γράφω.