Ανδρέας Μήτσου
Εκδ Καστανιώτη
Της Άλκηστης Σουλογιάννη
«ό,τι αξίζει στον άνθρωπο είναι να έχει να πει μια ιστορία συνταρακτική» Γιώργος Χειμωνάς, Ο Γιατρός Ινεότης
Ο Ανδρέας Μήτσου συνεχίζει με συνέπεια να αναπτύσσει ένα κειμενικό σύμπαν διαρθρωμένο σε γεγονότα που παραβιάζουν την αντικειμενική πραγματικότητα, τη γενικώς αποδεκτή λογική και την ισχύουσα φυσική τάξη των πραγμάτων, και ελέγχονται από την ανθρώπινη δυναμική που φαίνεται να εκδηλώνεται σε απόλυτη έννοια καθ’ υπέρβαση όλων των συμβατικών ορίων, όπως αναγνωρίζεται κατεξοχήν στα προγενέστερα βιβλία του συγγραφέα Σφήκες (2001), Ιστορίες συμπτωματικού ρεαλισμού (2005), Η ελεημοσύνη των γυναικών (2009) ή Ο αγαπημένος των μελισσών(2010).
Το κλίμα αυτό προσδιορίζει τη δομή (και) του βιβλίου με τον τίτλο Ο κίτρινος στρατιώτης, στο οποίο ο Α. Μήτσου έχει οργανώσει μια συνταρακτική υποκειμενική πραγματικότητα βασισμένη σε μια σύνθετη ιστορία που εξελίσσεται σε τέσσερα μέρη με ένδεκα κεφάλαια ανισομερώς κατανεμημένα, που αποτυπώνουν τη λογική του υπο-/κειμενικού κόσμου, και επιστεγασμένα με επίλογο που αποδίδει τη λογική του λεγόμενου αντικειμενικού κόσμου. Η ιστορία αφορά αφενός ένα μη συνηθισμένο άτομο που υπερβαίνει το κοινό ανθρώπινο μέτρο συμπεριφοράς καθώς δεν έχει διαβρωθεί από τα κοινά ανθρώπινα συμβατικά στοιχεία, και αφετέρου τη διαδρομή που αυτό το άτομο ακολουθεί στον μεγάλο κόσμο διασχίζοντας γεωφυσικά και ιστορικο-πολιτισμικά πεδία προσωπικής και ομαδικής δράσης εξ αιτίας μιας σειράς αντικειμενικών όσο και δεσμευτικών γεγονότων, με αφετηρία την οικογενειακή κοιτίδα και με τελική επιστροφή σ’ αυτήν και σε όσα τραγικά αυτή η επιστροφή συνεπάγεται.
Σ’ αυτό το πλαίσιο ο Α. Μήτσου πραγματεύεται με ευρηματικό τρόπο μεγάλα και γενικά θέματα, όπως είναι η φυσική κατάσταση των πραγμάτων και το κατά την κοινή αντίληψη υπερφυσικό, η ισορροπία και οι ανατροπές στις ανθρώπινες σχέσεις, οι ανατροπές στην αντικειμενική πραγματικότητα και κατ’ επέκταση στην ανθρώπινη συμπεριφορά, η σχέση του ανθρώπου με τον εαυτό του και με το φυσικό, κοινωνικό, ιστορικο-πολιτικό περιβάλλον, η σχέση ζωής και θανάτου, η ανθρώπινη βούληση και το ανθρώπινο όριο, η υπέρβαση του ανθρώπινου ορίου και η αντίδραση των φορέων της κοινής λογικής, η αποκοπή του ανθρώπου από το περιβάλλον και η συνακόλουθη μόνωση του ανθρώπου, η σχέση ανάμεσα στο θάρρος και τη δειλία ή ανάμεσα στην τόλμη και τον φόβο. Ακόμα: το προσωπικό περιεχόμενο του χρόνου, η πρόσληψη της εξωτερικής/αντικειμενικής πραγματικότητας και ο βαθμός της υποκειμενικής παρέμβασης, η ισοδυναμία της αντικειμενικής και της υποκειμενικής πραγματικότητας, η ροή των αντικειμενικών γεγονότων και η δέσμευση της ανθρώπινης μοίρας, το άτομο απέναντι στις δομές της συντεταγμένης κοινωνίας, η ύβρις και η αρά με ό,τι αυτές συνεπάγονται σε ατομικό και σε κοινωνικό επίπεδο.
Αυτό το πυκνό υλικό διεκπεραιώνει ο πλήρης συναισθήματος αλλά και σκληρότητας παραστατικός λόγος του συγγραφέα, με την ευρηματική έως απροσδόκητη χρήση της μεταφοράς (όπου εντάσσεται το στοιχείο των μεταμορφώσεων, που οδηγεί και στην ανάγνωση του τίτλου του βιβλίου Ο κίτρινος στρατιώτης), με τη συχνή παρέμβαση της αφοριστικής διατύπωσης και με την ένταση των γραμματικών εικόνων, όπου εμπλέκονται σύνθετες προσωπογραφίες κάτω από την πολυεστιακή οπτική του κεντρικού πρωτοπρόσωπου αφηγητή που λειτουργεί ως φορέας της υπο-/κειμενικής λογικής.
Αυτή ακριβώς η λογική προσδιορίζει την υπο-/κειμενική πραγματικότητα που προβάλλει έναν υπερρεαλιστικό χαρακτήρα και καταλήγει σε σφοδρή σύγκρουση με τις κοινές φυσικές, κοινωνικές, ιστορικο-πολιτικές καταστάσεις. Αυτή η σύγκρουση έχει ένα σημαντικό κόστος για την υποκειμενική πραγματικότητα, στον κειμενικό όμως κόσμο του βιβλίου αποτυπώνονται οι απώλειες που υφίσταται και η αντικειμενική πραγματικότητα.
Μια μορφή ισορροπίας των πραγμάτων με μια συνεπαγόμενη μορφή κάθαρσης αναγνωρίζεται στον επίλογο του βιβλίου, όπου ένας περιστασιακός πρωτοπρόσωπος αφηγητής-φορέας της λογικής που διέπει την αντικειμενική πραγματικότητα, λειτουργεί ως απολογητής ακριβώς της λογικής του υποκειμενικού κόσμου του βιβλίου.
Με τον τρόπο αυτό ο Α. Μήτσου φαίνεται να προτείνει ένα πρωτότυπο περιεχόμενο για τη διελκυστίνδα ανάμεσα στο υποκειμενικό και το αντικειμενικό (αφήνοντας μια αφοριστική υπόνοια ότι τελικά το μόνο που υπάρχει, είναι το υποκειμενικό), πράγμα που οδηγεί στην πολυεπίπεδη δημιουργική ανάγνωση του βιβλίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου